سخنان اخیر محمود احمدینژاد درخصوص جایگاه مجلس شورای اسلامی واکنشهای متعددی را در بین فعالان سیاسی و نمایندگان مجلس در پی داشت که مهمترین این مواضع مربوط به علی لاریجانی رئیس مجلس و محمدرضا باهنر نماینده ذینفوذ پارلمان است که با حمایت غلامعلی حدادعادل دیگر چهره شناخته شده مجلس توأم شد.
در همین رابطه گفتوگویی با داریوش قنبری نماینده ایلام و سخنگوی فراکسیون اقلیت داشتهایم که مشروح آن در پی میآید:
جناب آقای دکتر قنبری شما هم مانند بسیاری از نمایندگان مجلس مواضع خود را درخصوص سخنان اخیر رئیسجمهور بیان داشتهاید، لطفاً بفرمایید که به چه دلایلی مجلس در رأس امور است؟
سیستم حکومتی ما دارای مکانیزم پارلمانی است و این مکانیزمها هم عبارتنداز؛ حق تذکر، سؤال و استیضاح از وزرا، بررسی عدم کفایت سیاسی رئیسجمهور، تحقیق و تفحص و رأی اعتماد به کابینه و نیز قانونگذاری و تصمیمسازی در خصوص بودجه سالانه کشور که به این ترتیب میتوان گفت دولت عملاً باید کارگزار مجلس باشد.
پس با این اختیارات گسترده فکر میکنید به چه دلیل رئیسجمهور جمله معروف امام(ره)را مربوط به قبل از بازنگری قانون اساسی در سال 68 میدانند؟
به نظر من عدم استفاده از اختیارات نمایندگی موجب کاهش شأن مجلس و حتی موجب شک و شبهه راجع به اختیارات اصیل و واقعی آن میشود یعنی اگر مجلس با نظارت به موقع و مقتدرانه به مقابله با ناکارآمدیهای دولت نپردازد در عمل تفوق و شأن نظارتی خود بر قوهمجریه را از دست خواهد داد.
نقش هیأترئیسه و بدنه مجلس را در این خصوص چگونه ارزیابی میکنید؟
به اعتقاد من هیأترئیسه به تنهایی نمیتواند وظایف کل مجلس را بر دوش بکشد، هرچند شخص رئیس مجلس جزو افرادی است که به موقع، آگاهانه و مقتدرانه در مقابل قانونشکنی میایستد اما به دلیل آنکه مجلس رئیسمحور نیست و عملاً اکثریت مجلس نقشآفرین و تصمیمساز هستند میتوان گفت که این ایراد به بدنه مجلس وارد است که آن هم ناشی از ناآشنایی نمایندگان به وظایف خود و دخالت در حوزه اجرا به دلیل توقعات مردم محروم حوزههای انتخابیه کوچک و در نتیجه فاصله گرفتن از عرصه نظارت و تقنین و نیز بعضاً ضعف و ترس است که باعث کاهش شأن مجلس و تشکیک در اختیارات واقعی آن است به گونهای که اخیراً میبینیم دولت اعلام کرده قوانین مصوب مجلس همچون اختصاص اعتبارات مربوط به مترو را اجرایی نمیداند که این مسئله و مسائلی از این دست خلاف روح قانون اساسی است.
راهکار شما برای دستیابی مجلس به جایگاه واقعی خود چیست؟
ضعف مجلس ناشی از ضعف سیستم احزاب کشور است و برای تقویت آن بایستی سیستم حزبی را در کشور تقویت نمود. در حالحاضر انتخابات فرد محور است و مردم به چهرهها رأی میدهند و در برخی مناطق نیز تمایلات ایلی و طایفهای مؤثر است که مربوط به جامعه ماقبل مدرن است اما با تقویت سیستم حزبی، حزب میتواند در قالب یک آموزشکده سیاسی برای تربیت نیروهای کارآمد مطرح شده و براساس ضابطه، زمینه استفاده از حضور بهترینها را فراهم نمایند و از ظهور پدیده کژکارکردی در نهادهایی همچون مجلس جلوگیری نماید.
پیشبینی شما از ترکیب مجلس آینده چیست؟
اگر دولت امکانات مالی و رسانهای خود را برای حمایت از جریانی که هماکنون در مجلس تحت عنوان فراکسیون انقلاب اسلامی فعالیت میکند به کار اندازد عملاً مجلس توسط قوهمجریه به تسخیر درمیآید که به اعتقاد من زنگ خطری جدی برای نظام جمهوری اسلامی محسوب میشود چرا که این جریان بیش از آنکه به موکلان خود متعهد باشد به دولت متعهد است.