مجلس هشتم در اولین گامهای خود در راستای قانونگذاری، اصلاحاتی را در آیین نامه مجلس شورای اسلامی به وجود آورد که بر اساس بخشی از آن دولت مکلف به ارائه لایحه بودجه سال تا 15 آذر هر سال شد. این تصمیم مجلس در پی بی‌نظمی در ارائه بودجه و تاخیرهای مکرر دولت نهم در ارائه بودجه ناشی می‌شد که در 3 سال ارائه بودجه به مجلس هفتم هیچگاه برنامه اقتصادی کشور را زودتر از 15 دی به مجلس ارائه نکرده بود و این موجب شده بود تا برنامه‌های اقتصادی کشور همیشه در آخرین روزهای سال و در دقایق نود به تصویب برسد.
تجربیات همکاری دولت نهم و مجلس هفتم در مورد لایحه بودجه
دولت نهم اولین برنامه بودجه خود را که به بودجه سال 85 مربوط می‌شد در 25 دی سال 84 به مجلس تقدیم کرد و مجلس هفتم کمتر از دو ماه برای بررسی مهمترین برنامه اقتصادی کشور در کمیسیون‌های تخصصی، کمیسیون تلفیق و در نهایت صح علنی وقت داشت. دومین لایحه بودجه دولت احمدی نژاد نیز در تاریخ 1 بهمن 85 به مجلس ارائه شد تا مجلس این بار نیز برای بررسی بودجه سال 86 مجبور باشد در نهایت سرعت و با برگزاری جلسات فشرده برنامه اقتصادی سال 86 را مصوب کند.
دولت نهم در گام بعدی و آخرین همکاری با مجلس هفتم، لایحه بودجه سال 87 کشور را در تاریخ 17 دی 1386 به مجلس تقدیم کرد تا نمایندگان مجلس هفتم در آخرین تجربه همکاری خود با دولت برای تدوین بودجه خاطره ای جز سرعت، خستگی و جلسات مکرر فشرده با خود نبرند.
اقدام مجلس هشتم برای مقید کردن دولت به ارائه به موقع لایحه بودجه
تجربیات تلخ همکاری مجلس هفتم با دولت احمدی نژاد باعث شد تا مجلس هشتمی‌ها با ریاست علی لاریجانی در اولین گامهای خود قانونی تصویب کنند تا مگر با استناد به آن بتوانند دولت را مقید به ارائه بودجه سنواتی در نیمه آذر ماه هر سال کنند و از فشارها و تعجیل‌های ناشی از تاخیر در ارائه بودجه کم کنند، اما این قید قانونی هم موجب نشد تا دولت در ارائه به موقع لایحه بودجه جدیت به خرج دهد.
اولین همکاری دولت نهم با مجلس تازه روی کار آمده هشتم در مورد تصویب برنامه بودجه نیز بر خلاف تاکید مجلس بر ارائه به موقع بودجه، تجربه موفقی نبود و دولت احمدی نژاد لایحه بودجه سال 88 را در تاریخ 8 بهمن 1387 به مجلس ارائه کرد تا مجلس هشتم کمتر از یک ماه و نیم برای بررسی مهمترین برنامه اقتصادی کشور در سال آتی وقت داشته باشد.
دومین همکاری مجلس هشتم و دولت احمدی نژاد نیز که به بودجه امسال مربوط می‌شود با وجود اعتراضات و انتقادات نمایندگان و درخواست‌های اقتصاددانان برای ارائه بودجه در زمان مقرر سرنوشتی به جز لوایح بودجه سالهای قبل نداشت و بودجه سال 89 کشور که باید در 15 آذر سال 88 به مجلس تقدیم می‌شد با 50 روز تاخیر نسبت به آخرین مهلت قانونی دولت در روز 4 بهمن سال 88 به مجلس ارائه شد.
لایحه بودجه 90 نیز به سرنوشت پنج لایحه قبلی دولت احمدی نژاد دچار شد
بودجه سال آینده کشور نیز که دیروز آخرین فرصت ارائه آن به مجلس بود گویا سرنوشتی جز آنچه بر سر برنامه‌های بودجه سالهای گذشته رفت ندارد، با این توفیر که امسال دولت انتظار برای ابلاغ برنامه پنجم توسعه را بهانه‌ای برای تاخیر در ارائه بودجه عنوان کرده است؛ در حالیکه چارچوب‌های کلی برنامه پنجم توسعه از مدت ها پیش مشخص شده است و دو ماه تاخیر نهادهای اجرایی تحت نظر دولت در ارسال بخشنامه های بودجه شاهدی است که نشان می دهد اهتمام لازم در دولت برای ارائه به موقع بودجه وجود نداشته و تاخیر در برنامه پنجم تنها بهانه ای برای موجه جلوه دادن این تاخیر است.
انتقاد جهت‌دار برخی رسانه‌ها به مجلس در مورد تاخیر در بررسی برنامه پنجم در حالی مطرح می‌شود که گویا این رسانه‌ها از یاد برده‌اند که دولت به جای ارائه لایحه بودجه در اردیبهشت سال 88 با تاخیری حدود هشت ماه این لایحه را در دی ماه و تنها دو هفته قبل از ارائه لایحه بودجه به مجلس ارائه کرد تا مجلس ناچار به اولویت دادن به برنامه بودجه سال 89 شود و بررسی لایحه برنامه پنجم توسعه ناگزیر به سال 89 موکول شود.
اعتراض‌های ریشه‌دار مجلس هشتم به تاخیر در ارائه لایحه بودجه
علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی سال گذشته در مصاحبه‌ای اختصاصی با خانه ملت از معرفی دولت به قوه قضایی در صورت تخلف از قانون در مورد وظایف قانونی خود و بخصوی ارائه به موقع لایحه بودجه خبر داد. در همین راستا محمد رضا باهنر نیز که در آن زمان نایب رییس مجلس بود در جریان یکی از جلسات علنی مجلس در پاسخ به تذکر "محمدرضا خباز" مبنی بر تاخیر دولت در ارائه لایحه بودجه، ضمن اینکه تذکر او را وارد دانست، از دولت به موجب این تاخیر انتقاد کرد و از دولتی ها خواست تا لایحه بودجه سال 89 را تا آخر آذر به مجلس بیاورند، اما این لایحه نهایتا در تاریخ 4 بهمن به مجلس تقدیم شد.
در سالهای اخیر بساری از نمایندگان از طیف‌های سیاسی گوناگون و از کمیسیون‌های تخصصی مختلف خواستار پایبندی دولت به قانون و ارائه به موقع بودجه سنواتی شده‌اند.
"حمیدرضا فولادگر" رییس کمیسیون ویژه اصل 44 که نمایندگی مردم اصفهان را بر عهده دارد و از جمله اصولگرایان مجلس به شمار می‌رود، داستان تاخیر دولت در ارائه بودجه را حدیث مکرر می‌داند و تاکید می‌کند که ارائه لایحه بودجه در ماه‌های پایانی سال نتیجه‌ای جز فشردگی و تعجیل در بررسی برنامه اقتصادی سال آتی کشور ندارد و همواره خسارت‌هایی از این ناحیه متوجه کشور می‌شود که به راحتی با ارائه به موقع این لایحه می‌توان جلوی این خسارت‌ها را گرفت.
برخی افراد رویکرد تخصصی مجلس به بررسی بودجه را کم اهمیت جلوه می دهند
"عیسی جعفری" نماینده مردم کبودراهنگ و سخنگوی کمیسیون کشاورزی که از اعضای شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان نیز هست، این تاخیرها را موجب بروز نواقص احتمالی در مهمترین برنامه اقتصادی کشور می داند و می‌گوید: بررسی لایحه بودجه ملزوماتی دارد که نیازمند ساعت‌ها بحث و بررسی در کمیسیون‌های تخصصی و سپس ارسال این نتایج به کمیسیون تلفیق است و تازهد اینجاست که اصل کار شروع می‌شود و کمیسیون تلفیق باید با دقت و صرف ساعت ها وقت مهمترین برنامه اقتصادی کشور را برای سال آتی بررسی کند و سپس به صحن علنی ارائه کند تا آنجا هم مورد بررسی و تبادل نظر نمایندگان قرار گیرد تا در نهایت تبدیل به قانون شود.
"فرهاد دلقپوش" عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و نماینده مردم آستارا نیز با انتقاد از تاخیرهای همیشگی در ارائه لایحه بودجه به مجلس، این تاخیرها را نشان از کم اهمیت دانستن قانونگذاری و بررسی این برنامه می داند و می گوید: تاخیر در ارائه لایحه بودجه نشان می دهد که برخی قبول ندارند مجلس باید با تمام قوا و در مدت زمان کافی با صرف دقت لازم این برنامه را بررسی کند و این حاکی از این است که از نظر این افراد قانونگذاری و اعمال نظرات کارشناسی مجلس چندان اهمیتی ندارد.
اعلام تخلف از ارائه به موقع بودجه در نامه کارگروه منتخب مجلس به دبیر شورای نگهبان
از سوی دیگر موضوع تاخیر دولت در ارائه بودجه که تخلف از قانون نیز محسوب می‌شود، از جمله مواردی است که در نامه کارگروه منتخب رییس مجلس شورای اسلامی توسط "علی لاریجانی" برای دبیر شورای نگهبان ارسال شده است و ابوترابی فرد، باهنر، دهقان و توکلی در بخشی از این نامه با ترسیم جدولی از تاریخ ارائه لوایح بودجه توسط دولت احمدی نژاد در دور اول و دوم تخلفات وی را گوشزد کرده و نسبت به این موضوع انتقاد کردند.
همچنین "سید ناصر موسوی لارگانی" نماینده مردم فلاورجان، "عباسعلی نورا" نایب رییس کمیسیون برنامه و بودجه و نماینده مردم زابل و زهک، "جعفر قادری" نماینده شیراز و عضو کمیسیون برنامه و بودجه، حسن ونایی نماینده مردم ملایر، "علی اصغر یوسف نژاد" سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن، "محمدرضا خباز" عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و فراکسیون اصلاح طلبان، "عباس رجایی" رییس کمیسیون کشاورزی و نماینده مردم اراک، "حسینی صدر" نماینده مردم خوی و عضو کمیسیون انرژی و جمع دیگری از نمایندگان دیگر مجلس هر یک در مصاحبه ای جداگانه با رسانه های مختلف خواستار پایبندی دولت له قانون و ارائه به موقع لایحه بودجه سال 90 شده اند، خواسته‌ای که با گذشتن مهلت قانونی ارائه بودجه از سوی دولت نادیده گرفته شد و حکایت مکرر تاخیر دولت در ارائه لایحه بودجه که مهمترین تصمیم و برنامه اقتصادی کشور برای سال آتی به شمار می رود، همچنان ادامه دارد.