گویا امسال بخش اعظمی از خرمای بم در سردخانه‌ها مانده است؟
بله، متأسفانه 95هزار تن خرمای باقیمانده نیز در سردخانه‌ها، بدون مشتری انبار شد ه است و همین موضوع مردم بم را نگران کرده است.
دلیل آن چیست؟
خرمای بم که طی سالهای گذشته بخش قابل توجهی از بازار کشورهای اسلامی به خصوص در ماه رمضان و همچنین استانهای مختلف کشور را فراهم می‌کرد امروز در انبارها و سردخانه‌های خرمای استان کرمان محبوس شده است و هنوز برنامه عملی برای خارج شدن خرما از بحران ارائه نشده است. حل نشدن مشکل صادرات و مشکل خرید توافقی از دلایل عمده آن است که در این باره دو جلسه با وزیر بازرگانی و معاون او برگزار کردم و با وجود قول‌هایی که داده‌اند اما هنوز این دو مشکل حل نشده است.
این وضع چه مشکلاتی را برای کشاورزان به وجود آورده است؟
محصول خرما به عنوان مهمترین محصول کشاورزی استان کرمان پس از پسته تنها مختص به شهرستان بم نیست بلکه خرما اقتصاد تک محصولی سه شهرستان شرق استان کرمان شامل بم، فهرج و ریگان را تشکیل می‌دهد و هزاران کشاورز محروم این منطقه هم‌اکنون با چالشهای گسترده اقتصادی مواجه شده‌اند.
مشکلاتی همچون افزایش ناگهانی دما، ریزش نیمی از محصول منطقه، کاهش 80 هزار تنی محصول و پس از آن کاهش چشمگیر قیمت محصول باقیمانده به نصف قیمت سال گذشته سبب شد تا کشاورزان بی‌پول مجبور به فروش خرما به دلالان با قیمتهای نازل شدند و امروز نیز کشاورزانی که توانسته‌اند محصول خود را از این موانع گذر دهند بیش از یک سوم کل محصول خرما را در سردخانه‌ها انبار کرده‌اند و کسی حاضر به خرید محصول نیست.
به طور کلی شیوع آفات، خشکیدگی خرما، عدم بسته‌بندی مناسب، نبود برند اختصاصی، صادرات خرمای مناطق مختلف به نام خرمای بم و فروش نرفتن خرما، مهمترین مشکلاتی است که کشاورزان را با چالش مواجه کرده است. برای حل مشکل دپو شدن محصول خرما باید برنامه‌ریزی لازم انجام شود و همکاری همه مسئولان و کشاورزان نیز لازم است.
اما به نظر می‌رسد در شرایط موجود خرید توافقی محصول خرما از کشاورزان و ارائه تسهیلات بانکی حداقل در راستای خرید نهادهای کشاورزی برای تولید محصول سال آینده از ساده‌ترین راه حلهایی است که می‌تواند بخشی از مشکل کشاورزان را حل کند.
به نظر شما برای استفاده بهتر از خرما چه باید کرد؟
من بارها پیشنهاد دادم که در سربازخانه‌ها، مدارس و هر جای دیگری که امکان دارد باید از خرما استفاده شود، چون فواید آن بسیار است و همچنین در دست کشاورزان هم نمی‌ماند. در حالی‌که در بخشهای مختلف کشور روزانه میلیونها تومان صرف تولید و خرید قند، چیپس و صدها مواد غذایی مضر برای سلامت مردم می‌شود و در نهایت نیز نتیجه‌ای جز بروز بیماریهای مختلف ندارد، هزاران تُن خرما که به عنوان قند طبیعی مصرف آن از لحاظ بهداشتی و حتی دستورات دینی نیز تأکید شده است، در قطب تولید خرمای مضافتی کشور در حال از بین رفتن است.
گویا خرمای بم امسال مشکلات دیگری هم پیدا کرده بود؟
گسترش آفتهای مختلف همچون زنجره خرما و تغییر اقلیم منطقه و افزایش بیش از حد هوا نیز خسارت هنگفتی را به کشاورزان وارد کرده است که با وجود صرف میلیونها تومان بودجه هیچ اثری در خصوص کاهش آفت زنجره خرما در نخلستانهای بم دیده نمی‌شود.
یکی از مصوبات دور دوم دولت تأسیس پژوهشکده خرما بود. کارآن به کجا رسید؟
این مصوبه با گذشت سالها هنوز اجرایی نشده است. با توجه به تغییر اقلیم و ادامه مشکلات کشاورزان افزایش کارهای پژوهشی در زمینه خرما ضروری است که راه‌اندازی پژوهشکده خرما در این راستا تأثیرگذار است.