بهگزارش گروه دریافت خبر خبرگزاری خانه ملت، عبدالرضا ترابی عضو کمیسیون اقتصادی و نماینده مردم گرمسار در مجلس شورای اسلامی، در یادداشتی که در نشریه کویر منتشر شده است، به بررسی وضعیت خشکسالی و منابع آبی کشور پرداخته است، که در ذیل میخوانید.
آب، مایه حیات انسان و مایه آبادانی است، آب، زندگی است و بدون آن، حیاتی وجود نخواهد داشت، با وجود همه اقیانوسها و دریاها و دریاچههایی که در دنیا وجود دارد، شاید کمتر از 10 درصد آب کل جهان، قابل شرب است، بقیه این آبها، شور و غیرقابل استفاده هستند.
مردم دنیا بهویژه کشورهایی که در آنها نزولات آسمانی کمتر بوده و دچار خشکسالی هستند، با مشکلهای عدیدهای مواجه هستند، جنگهای آینده دنیا جنگهای نفتی یا برای دستیابی به اراضی و معادن و غیره نیست، بلکه جنگ برای تأمین آب خواهد بود، هر کشوری تلاش میکند برای خود یک منبع آبی پیدا کرده و آب شرب و آب کشاورزی مردم خود را تأمین کند، روی همین اصل، شاهدیم که اسرائیل تونل زده و آبهای زیرزمینی لبنان را به غارت میبرد.
ایران، کشوری نیمه خشک است، بر اساس آمارها، هماکنون دچار بحران آب هستیم و بسیاری از استانهای ما از خشکسالی رنج میبرند، از جمله استان سمنان که منطقه خشکی است و با مشکل آب شرب روبهرو است، آبهای بسیاری در کشور ما هدر میرود و باید آن را مهار کرد، 90 درصد آبی که در کشور استفاده میکنیم و در پشت سدها ذخیره کردهایم، بابت کشاورزی مصرف میشود و تنها 10 درصد آن برای شرب و صنعت استفاده میشود، برخی از صنایع به آب شرب نیاز دارند، در کشور نیمه خشکی مانند ایران که از قدیم با کمبود آب روبهرو بوده و آبهای سطحی، مهار نشده است.
باید آب را به درستی پشت سدها ذخیره کنیم و حوضچهها باید تزریق مصنوعی بشوند تا به سفرههای زیرزمینی نفوذ کنند، در فصل بارندگی باید در نقاط مختلف کشور حوضچههایی را داشته باشیم تا بهتدریج این آبها پایین رفته و به سفرههای زیرزمینی نفوذ کنند، اکنون، چاههای عمیق متعددی بدون مجوز در بسیاری از نقاط کشور حفر میشوند.
این چاهها، آبهای زیر زمینی را دچار بحران کرده و موجب شدهاند سطح آبهای زیر زمینی پایین برود، در سفرههای آبهای زیرزمینی هم مشکل داریم، در همین تهران بزرگ، با توجه به حفاری چاهها و برداشت بیرویه و پایین رفتن سطح آب، احتمال نشست قسمتهایی از شهر تهران در آینده وجود دارد، همین نشست ممکن است موجب زلزله شده و یا در موقع زلزله، شدت تخریب را بیشتر کند.
در نهایت باید برای مهار آب در کشور برنامهریزی کنیم، وقتی 90 درصد آب شیرین را برای کشاورزی اختصاص میدهیم و با سامانه غرقابی، مزارع را آبیاری میکنیم، آب زیادی هدر میرود، باید به سامانه آبیاری نوین یعنی آبیاری قطرهای یا تحت فشار یا افشان رو بیآوریم، آبیاری ما در بخش کشاورزی، سنتی است و با مدرن کردن سامانه آبیاری، صرفهجویی زیادی میتوان کرد.
بحران آبی که در جهان داریم، در نقاط خشک و کویری مانند خاورمیانه و آفریقا معضلی برای کل کشورها شده است، آماری که درباره منابع مصارف آب در ایران وجود دارد، بدین شرح است:
بر اساس اطلاعات بانک جهانی و برنامه جامع آب، کل بارندگی در سراسر کشور برابر 413 میلیارد متر مکعب در سال است، 93 میلیارد متر مکعب آن بهصورت آبهای سطحی جریان پیدا میکند، همچنین 35 میلیارد متر مکعب به داخل زمین نفوذ میکند، بقیه از سطح زمین تبخیر شده و از دسترس خارج میشود، بسیاری از آبها از دریا، رودخانهها، جنگلها و کانالها تبخیر میشوند، از کل منابع آبی عرضه شده بهوسیله بارشهای سالانه، حدود 5/10 میلیارد متر مکعب بهوسیله رودخانهها وارد کشور میشوند که کل منابع آبی سطحی را به 5/103 میلیارد متر مکعب میرساند، با افزودن 35 میلیارد متر مکعب آبی که به آبهای زیرزمینی نفوذ میکنند، کل منابع آبی تجدیدپذیر کشور سالانه به 5/128 میلیارد متر مکعب میرسد.
سهم مصرف هر یک از بخشهای مختلف اقتصادی از کل آبهای سطحی کشور بهترتیب زیر است:
95 میلیارد متر مکعب در بخش کشاورزی، معادل 92 درصد از کل منابع آبی.
6 میلیارد متر مکعب در مصارف خانگی، معادل 6/6 درصد از کل منابع.
یک میلیارد متر مکعب در بخش صنعت که بسیار ناچیز بوده و معادل 2/1 درصد از کل منابع است.
بر اساس مستندات موجود، بخش کشاورزی بیشترین میزان مصرف منابع آبهای سطحی را بهخود اختصاص میدهد، بنابراین کمبود آب، این بخش از اقتصاد ملی را که تأمینکننده امنیت غذایی جامعه و بهدنبال آن افزایش رفاه است، افزونبر هر بخش دیگری تهدید میکند، بالای 90 درصد آب شیرین کشور در بخش کشاورزی مصرف میشود.
اعتقاد ما بر این است که اگر کمبود آب و خشکسالی افزایش پیدا کند، از نظر امنیت غذایی دچار مشکل میشویم، چرا که آب کافی برای بخش کشاورزی نداریم./
پایان پیام