به گزارش خبرگزاری خانه ملت به نقل از روابط عمومی سازمان اداری و استخدامی کشور، جمشید انصاری در جلسه هماهنگی ارزیابی عملکرد سال ۱۳۹۶ در سطح ملی و استانی و چهاردهمین دوره جشنواره شهید رجایی که از سوی امور مدیریت عملکرد و بهبود فرهنگ سازمانی برگزار شد، اظهار داشت: دستگاه‌های اجرایی برای ارایه خدمات به مردم ایجاد شده‌اند، اگر خدمت‌گیرندگان نتوانند بر نحوه انجام وظایف از سوی دستگاه‌ها نظارت کنند، هر نظارت دیگری که با هر سطحی به صورت داخلی اعمال شود، می‌تواند جانبدارانه و غیرمستقل باشد.
وی افزود: نظارت سازمان‌یافته مردمی همان چیزی است که ما نه تنها از آن اجتناب می‌کنیم بلکه عموما مانع آن نیز می‌شویم، متاسفانه در حال حاضر، اگر یک تشکل مدنی یا نهاد مردمی بخواهد وارد محیط اداری ما شود، با ممانعت از ورود آنان به حوزه مسئولیتمان، حضورشان را اخلال در امور و اختلال در انجام وظایف دستگاه تلقی می‌کنیم.
رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور در این جلسه با اشاره‌ای مختصر به تطور تشکیلاتی دفاتر ارزیابی عملکرد، بازرسی و پاسخگویی به شکایات در دستگاه‌های اجرایی، گفت: با تاکیداتی که از سوی مقام معظم رهبری(مدظله العالی) و ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران در خصوص ارتقای سطح پاسخگویی دستگاه‌های اجرایی، ارتقای شفافیت و مقابله با فساد در نظام اداری صورت گرفته است، برنامه‌های ویژه‌ای در سازمان اداری و استخدامی کشور به این منظور پیش‌بینی کرده‌ایم.
انصاری ادامه داد: برای دوره سه ساله دوم برنامه جامع اصلاح نظام اداری که از ابتدای سال ۱۳۹۷ اجرا خواهد شد، در کنار ۸ برنامه‌ای که در دور نخست برای سال‌های ۱۳۹۴، ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ پیش‌بینی شده بود، دو برنامه جدید طراحی کرده‌ایم که یکی از آنها برنامه مقابله با فساد و ارتقای سلامت در نظام اداری است.
رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور اضافه کرد: در این ارتباط تکالیف مشخصی بر عهده سازمان اداری و استخدامی کشور، وزارت دادگستری و وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان دستگاه‌های ستادی واگذار شده است و برای دستگاه‌های اجرایی به عنوان ارایه دهندگان خدمات و انجام دهندگان ماموریت‌ها و وظایف خاصی مشخص شده است.
وی تصریح کرد: برای اینکه این اقدام از یک برنامه‌ریزی نظام‌مند و متمرکز برخوردار باشد، یک بخش ستادی نیز در سازمان اداری و استخدامی کشور برای سال آینده سازماندهی می‌شود که این بخش وظیفه تدوین دستورالعمل‌ها و راهبری واحدها را برای مقابله موثرتر با فساد در نظام اداری و همچنین ارتقای سطح رضایتمندی ارباب رجوع و مردم را بر عهده دارد.
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور با اشاره به اینکه مقوله ارزیابی عملکرد در دستگاه‌های اجرایی بسیار مهم‌تر و گسترده‌تر از آن‌چیزی باید باشد که ما در جشنواره شهید رجایی انجام می‌دهیم، اذعان کرد: به‌رغم اهمیت ویژه‌ای که برگزاری این جشنواره در نظام اداری کشور دارد، از نظر ما ارزیابی عملکردی که در آن انجام می‌شود با آنچه به عنوان یک وظیفه مدیریتی در دستگاه‌ها باید سازماندهی شود، بسیار متفاوت است.
انصاری افزود: یکی از ضعف‌ها و اشکالات جدی ما در حوزه ارزیابی عملکرد وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و موسسات دولتی این است که بیش از حد متعارف بر ارزیابی مورد نظر جشنواره شهید رجایی متمرکز شده‌ایم.
وی تاکید کرد: شما به عنوان متولیان ارزیابی عملکرد باید این دو مقوله را در ذهن و در عمل از هم جدا کنید. در ارزیابی شاخص‌های عمومی و اختصاصی، شاخص‌های عمومی موجود، بیشتر تحقق برنامه اصلاح نظام اداری را در دستگاه‌ها، مورد اندازه‌گیری و ارزیابی قرار می‌دهد در حالی که ماموریت‌هایی که یک دستگاه انجام می‌دهد، به مراتب گسترده‌تر و بیشتر از آن چیزی است که ما به عنوان شاخص‌های مورد نظر برنامه اصلاح نظام اداری به آن توجه داریم.
رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور افزود: در شاخص‌های اختصاصی نیز شما آنچه را که برای آن وجهه و جنبه تحولی قایل هستید، پیگیری می‌کنید، در حالی که وظایف عادی و جاری سازمان‌ها باید به دقت انجام شود و مردم توقع دارند، خدمات مناسبی را از دستگاه‌ها دریافت کنند. به عبارت دیگر، آنچه شما در شاخص‌های اختصاصی و عمومی در دستگاه‌های تابعه و ما در دستگاه‌های اصلی مورد ارزیابی قرار می‌دهیم، بخش بسیار کوچکی از عملکرد، مسئولیت‌ها و وظایف در این حوزه را شامل می‌شود.
انصاری در ادامه ارزیابی عملکرد را یک فرآیند مستمر مدیریتی دانست که در سه سطح مورد توجه قرار می‌گیرد و اظهار داشت: یک سطح از ارزیابی، سطح کلان است که از سوی عالی‌ترین مقام نسبت به دستگاه‌های اصلی اعمال می‌شود. به طور مثال اگر قوه مجریه را در نظر بگیریم این ارزیابی از سوی رئیس جمهور با ابزار سازمان‌های ستادی مانند سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان اداری و استخدامی کشور و بخش‌هایی دیگر در نهاد ریاست جمهوری مانند بازرسی ویژه ریاست جمهوری و همچنین دفتر رئیس جمهور صورت می‌گیرد و وظیفه آنها ارزیابی عملکرد مدیران ارشد کشور است. سطح دوم ارزیابی در هر دستگاهی، ارزیابی عملکرد مجموعه عوامل و تشکیلات تحت مسئولیت از سوی مدیریت ارشد دستگاه است که با هدف اعمال مطلوب‌تر مدیریت صورت می‌گیرد. یکی از ابزارهایی که مدیران ارشد، وزرا و روسای سازمان برای این ارزیابی مستمر در اختیار دارند، همین واحدهای ارزیابی عملکرد، بازرسی و رسیدگی به شکایات دستگاه‌هاست.
رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور سطح سوم ارزیابی‌هایی که اعمال می‌شود را ارزیابی عملکرد کارکنان از سوی مدیران واحدها دانست و اذعان داشت: این فرآیند سه سطحی می‌تواند نهایتا تصویر روشنی از عملکرد، موفقیت‌ها و کامیابی یا عدم کامیابی‌ها دولت و دستگاه‌های اجرایی کشور را ترسیم کند.
به گفته انصاری، اینکه چگونه دولت در هر سطحی به نتیجه مناسب می‌رسد، بستگی به روش‌ها و ابزارهایی دارد که در این ارزیابی عملکرد مورد استفاده قرار می‌دهد.
وی در بخش دیگری از سخنانش به دسته‌بندی برخی از روش‌های مورد استفاده در ارزیابی عملکرد پرداخت و ادامه داد: گاهی ارزیابی در نتیجه طرح شکایت از عملکردی صورت می‌گیرد و بررسی اعتراض و رسیدگی به شکایت و پاسخگویی به آن به معنای ارزیابی عملکرد قلمداد می‌شود.
انصاری اضافه کرد: روش دوم مبتنی بر بازرسی است، یعنی ما با مورد توجه قرار دادن برخی اقدامات و حوزه‌های خاص، گزارش‌های دوره‌ای از عملکرد واحدهای مورد نظر تنظیم می‌کنیم و متناسب با آن نسبت به ارزیابی مدیران میانی یا زیر دست اقدام کرده و عملکرد آنها را قضاوت می‌کنیم.
رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور در ادامه استقرار سازوکاری که بر اساس آن بتوان نحوه تحقق کلیه وظایف و ماموریت‌های قانونی دستگاه یا وزارتخانه را دائما رصد کرد، روش مناسب ارزیابی عملکرد دانست و گفت: ما باید بتوانیم فرآیندی را در ارزیابی عملکرد مستقر کنیم که بتوانیم با دستیابی به نتایج اقداماتی که کارکنان و مدیران انجام می‌دهند، میزان تحقق این وظایف و اهداف را مورد اندازه‌گیری قرار داده و عکس‌العمل صحیح و به موقع برای تصحیح فرآیندها و روش‌های مدیریتی انجام وظایف دستگاه اعمال کنیم.
وی اضافه کرد: اگر بتوانیم رویکردها را در ارزیابی عملکرد دستگاه‌ها به این سمت ببریم، حتی در جشنواره شهید رجایی نیز، ارزیابی عملکرد ما صرفا برای قضاوت نخواهد بود، بلکه می‌تواند در فرآیند اجرایی، به مدیریت عملکرد نیز منجر شود و به تصحیح آن کمک کند.
انصاری با اشاره به اینکه بزرگترین ضعف در ارزیابی عملکرد بویژه در قوه مجریه این است که کمتر هدف ارزیابی عملکرد ما، بهبود مدیریت و تصحیح نحوه انجام امور بوده است، اضافه کرد: ما بیشتر در بحث ارزیابی عملکرد بر بازرسی‌های، پیگیری شکایات و ارزیابی‌های موردی متمرکز شده‌ایم، در حالی که باید بتوانیم با استفاده از روش‌های جدید، اطلاعات و ارزیابی‌های دقیق‌تری را از روند عملکرد دستگاه داشته باشیم و آن را مبنای تصمیم‌گیری مدیران ارشد قرار دهیم.
رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور ادامه داد: از جمله از مواردی که امروزه خیلی بر آن تاکید می‌شود، استفاده از نظارت سازمان یافته مردم بر دستگاه‌های اجرایی است و این همان چیزی است که بعضا ما از آن اجتناب می‌کنیم.
انصاری با تاکید بر اینکه در سیستم‌های پیشرفته این حق را برای خدمت‌گیرندگان و مردم قائلند که نظارت سازمان‌یافته اعمال کنند، اظهار داشت: اصرار بر سازمان‌یافته بودن نظارت مردم به این دلیل است که نظارت فردی نیز نمی‌تواند، غیرجانبدارانه تلقی شود. امروزه اینکه تشکل‌های مردمی بتوانند در حوزه خدمت‌رسانی دستگاه‌ها نظارت موثرتری را اعمال کنند، یکی از روش‌هایی است که توسط دستگاه‌ها به کار گرفته می‌شود.
وی گفت: از ساده‌ترین اقدامات، یعنی زمانی که از مراجعه‌کننده درخواست می‌شود که یک فرم نظرسنجی را تکمیل کند، و در آن از نوع برخورد، نحوه ارایه خدمت و میزان رضایتمندی سوال می‌شود، تا جایی که ما تشکل‌های تعریف شده‌ای که با قواعد روشنی بر کار ما و دستگاه‌های اجرایی نظارت کند، داشته باشیم، از ابزارهای موثر ارزیابی عملکرد تلقی می‌شود و نباید در مقابل آن مقاومت کرد یا به آن عکس‌العمل نشان داد.
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور در ادامه گفت: در کنار تشکل‌های مردمی اینکه ما از کارکنان دستگاه‌ها در موضوع ارزیابی عملکرد به عنوان سرمایه استفاده کنیم، نیز بسیار ضروری و مطلوب است، به شرط اینکه بتوانیم فرهنگ سازمانی را توسعه دهیم.
وی افزود: نظرات کارکنان دستگاه به عنوان کسانی که تعهد به سازمان بر اساس فرهنگ سازمانی دارند و موفقیت سازمان را موفقیت خود می‌دانند، می‌تواند در ارزیابی عملکرد مجموعه سازمان مورد توجه و اعتنای جدی قرار گیرد. اینکه بتوانیم حس مسئولیت‌پذیری را در کارکنان خود تقویت کنیم و انگیزه آنها را برای ارتقای سطح عملکرد سازمان به نوعی بالا ببریم که خود همکاران هر ناراستی و کژی را در سازمان به سایر کارکنان و مدیران تذکر دهند، بسیار مطلوب است و این هم یکی از روش‌هایی است که امروزه مورد توجه قرار می‌گیرد.
رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور در بخش دیگری از اظهاراتش استفاده از ابزارهای پیشرفته‌تر و الکترونیک را در موضوع ارزیابی عملکرد مفید دانست و تاکید کرد: با استقرار برخی از ابزارها می‌توان عملکرد کارکنان، سیستم‌ها و مدیریت‌ها را مورد ارزیابی دقیق‌تری قرار داد تا بر اساس آن بتوان تصویر روشنی از میزان حضور، نحوه انجام وظایف، مدت زمان انجام کار و ارایه خدمت داشت.
جمشید انصاری در ادامه به بحث حقوق شهروندی در نظام اداری اشاره کرد و اظهار داشت: طی توافقی که با وزارت کشور داشته‌ایم، قرار شد، در استان‌ها نهادهای مردمی و سمن‌هایی را سازمان دهیم که بر تحقق حقوق شهروندی در دستگاه‌ها توسط مردم نظارت شود. چون آنها نمایندگان غیرذی‌نفع مردم هستند که می‌خواهند بر رعایت حقوق مردم در نظام اداری نظارت کنند.
به گفته وی، این دستگاه‌ها هستند که باید در روش‌های ارایه خدمت خود و نحوه تامین و رعایت حقوق شهروندان تغییراتی را ایجاد کنند که ما بتوانیم سطح بالایی از رضایتمندی را از مردم شاهد باشیم.
انصاری با اشاره به اینکه مهم‌ترین سرمایه نظام جمهوری اسلامی و دولت، سرمایه اجتماعی است، گفت: بخشی از این سرمایه اجتماعی متاثر از عملکرد دستگاه‌های اجرایی و دولتی شکل می‌گیرد یا از بین می‌رود و این بدان معناست که سرمایه اجتماعی ما به میزان قابل توجهی متاثر از نوع عملکرد مدیران و کارکنان دستگاه‌های اجرایی است.
وی ادامه داد: این که مردم نظام اداری را نظامی قانونمدار بدانند، به تقویت سرمایه اجتماعی کمک می‌کند و آنچه که نظام اداری را در ذهن مردم به عنوان یک نظام قانونمدار جا می‌اندازد، عملکرد قانونی مدیران و کارکنان دستگاه‌های اجرایی است.
رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور افزود: اگر بنا شود هر کس وارد دستگاه‌های دولتی می‌شود، کارش با داشتن آشنا راحت انجام شود و در غیر این صورت در پیچ و خم بروکراسی گیر کند، طبعا مردم تصوری از قانونمداری در چنین فضایی نخواهند داشت و سرمایه اجتماعی نیز با عدم مشاهده خدمات مطلوب کاهش و تنزل می‌یابد.
انصاری بزرگترین خطری که نظام ما یا هر نظام دیگری را تهدید می‌کند را از بین‌رفتن اعتماد عمومی مردم و کاهش سرمایه اجتماعی دانست و اذعان داشت: ما برای اینکه بتوانیم اعتماد مردم به نظام اداری را افزایش دهیم، ناچاریم عملکرد مطلوبتری را در نظام اداری به مردم ارایه کنیم و برای این کار نیز باید مستمرا سسیستم خود را تحت کنترل، مراقبت و ارزیابی و بهبود مدیریت موثر قرار دهیم.
وی در پایان اظهار داشت: در جشنواره شهید رجایی نیز باید به این نکته توجه داشت که جشنواره به خودی خود برای ما هدف نیست، ما باید به جشنواره شهید رجایی هم به عنوان یک وسیله نگاه کنیم، وسیله‌ای که بتواند، سازوکارهای قوی‌تری را در ارزیابی عملکرد دستگاه‌ها نهادینه کرده و شکل دهد.
پیش از سخنان رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور، علاء الدین رفیع‌زاده، رئیس امور مدیریت عملکرد و بهبود فرهنگ سازمانی با اشاره مجموعه اقدامات انجام شده در تعیین شاخص‌های عمومی، اختصاصی و بخشنامه مرتبط با حضور دستگاه‌های اجرایی در جشنواره شهید رجایی در سال نخست اجرای برنامه ششم تاکید کرد: طی سال جاری با هدف تنظیم این شاخص‌ها بر اساس اسناد بالادستی از جمله قانون برنامه ششم توسعه و سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی اقدامات متعددی صورت گرفته است و تمامی شاخص‌های اختصاصی و عمومی به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شده است. /
پایان پیام