ارائه این آمارها زمانی دردناک‌تر می‌شود که بدانیم ایران با ثبت آمار 27 هزار کشته در سال نسبت به جمعیت 70میلیونی خود رتبه نخست را در این زمینه در دنیا داراست، عوامل زیادی در زمینه تولید این آمارهای ناگوار در حوادث رانندگی دخالت دارند.
کارشناسان امر، تولید خودرو بیش از حد ظرفیت جاده‌ها، نقص فنی 30درصد خودروها، نبود فرهنگ احترام به مقررات در جاده‌ها، فرسودگی نظام حمل‌ونقل جاده‌ای و نبودن ضابطه و معیار مشخص برای رانندگان اتوبوس‌های حمل و نقل جاده‌ای را از مهمترین عوامل افزایش سوانح در کشور می‌دانند. در حالی که مسئولان امر بیشتر بر نقش عامل انسانی در بروز حوادث تکیه دارند.
به عنوان مثال فرمانده راهنمایی و رانندگی کشور جاده‌های ناایمن را 30درصد، عامل انسانی را 52درصد و نقص فنی خودرو را 12درصد در بروز حادثه‌های رانندگی مؤثر می‌داند اما معاونت سابق وزیر راه و رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور خبر از آمار متفاوتی می‌دهد.
او معتقد است 70درصد سوانح مربوط به عامل انسانی و 30درصد مابقی مربوط به شرایط آب و هوایی، جاده و وسیله نقلیه می‌شود.
در حالی که گزارش‌های جهانی در رابطه با وضعیت جاده‌های کشور مبین چیز دیگری است، خبرگزاری فارس در گزارشی میزان تصادفات رانندگی در ایران را 25برابر ژاپن دانسته و جاده‌های ایران را از لحاظ تعداد کشته‌ها خطرناک‌ترین راه‌های دنیا معرفی کرده است.
همچنین ناایمن بودن خودروهای داخلی در بروز حوادث رانندگی به قدری مؤثر بوده که سال گذشته در همین زمینه درگیری‌هایی بین رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی و مدیران خودروسازی در کشور صورت گرفت که رویانیان حتی تهدید به افشای نام این خودروهای ناایمن نیز کرد. بحث نصب ترمز ABS نیز از جمله مباحث مورد اختلاف بین پلیس و خودروسازان است که نشان از نقش پررنگ نقص فنی خودروها در بروز حوادث دارد.
علاوه بر موارد فوق باید به نکته دیگری که شاید در این زمینه مغفول مانده باشد اشاره کنیم و آن هم قوانین مربوط به راهنمایی و رانندگی در کشور است که حدود 40 سال پیش نوشته و تدوین شده‌اند.طی 10 سال اخیر سیاست افزایش جریمه‌ها با هدف تأثیر بر رفتارهای رانندگی افراد و کاهش میزان تصادفات در دستور کار بوده است، با این حال روند افزایش میزان تصادفات کماکان صعودی است. البته بعضی از رفتارها در این زمینه اصلاحاتی به خود گرفته است از جمله بستن کمربند ایمنی که این امر را بیشتر می‌توان به فرهنگ‌سازی که رسانه‌ها در این زمینه انجام دادند نسبت داد.
با این حال طرح جدیدی در مجلس شورای اسلامی به تصویب نمایندگان رسید که حکایت جدیدی از نوع جریمه‌ها دارد. براساس این طرح رانندگان متخلف علاوه بر اینکه از سوی مأمور پلیس جریمه می‌شوند بنابر تخلفی که انجام دادند نمره منفی در کارنامه‌شان ثبت خواهد شد. این نمرات منفی بنا به وسیله نقلیه متفاوت خواهد بود و در نهایت بعد از گذشت مدتی با به حد نصاب رسیدن این نمرات منفی جریمه‌ای خاص برای راننده متخلف در نظر گرفته می‌شود.
اجرایی شدن این قانون و همچنین کاربردی بودن آن بحثی است که گذر زمان آن را مشخص خواهد کرد. در همین زمینه هفته‌نامه باختر با دو نفر از نمایندگان استان کرمانشاه به گفت‌وگو پرداخته و نظر آنها را در این‌باره جویا شده است.
جهانبخش امینی نماینده مردم کرمانشاه درباره این طرح گفت: یکی از طرح‌هایی که پیش از این اجرا می‌شد بحث برخورد با رانندگانی متخلف و ارجاع خودروی آنها به پارکینگ بود که این طرح با توجه به اینکه بعضاً این افراد به همراه خانواده‌هایشان بودند ایجاد مشکلاتی می‌کرد، به همین دلیل نمایندگان تصمیم گرفتند طرح جدیدی را به تصویب برسانند که براساس آن به خود شخص خاطی نمره منفی داده می‌شود.
امینی ضمن بیان این مطلب که این طرح نسبت به طرح افزایش جریمه‌ها مؤثر خواهد بود گفت: اجرای این طرح باعث می‌شود تا جلوی تخلف پلیس راهنمایی‌ورانندگی نیز گرفته شود و خدای نخواسته به دلیل جریمه‌های سنگین، مأمور پلیس رشوه دریافت نکند.
عضو کمیسیون انرژی مجلس در ادامه تأکید کرد: باید علاوه بر توجه به عامل انسانی جاده‌های کشور نیز استانداردسازی شوند و همچنین خودروهای ما نیز از کیفیت و امنیت لازم برخوردار شوند تا مجموعه این عوامل از بروز حوادث رانندگی جلوگیری کند.
امینی در رابطه با اقدامات انجام شده در زمینه ایمن‌سازی جاده‌های کشور گفت: آزادراه‌ها در حال توسعه هستند و همچنین بحث 4 بانده کردن جاده‌ها و علامت‌گذاری از دیگر اقداماتی است که در دستور کار قرار دارد.
وی با اشاره به اینکه تعداد کشته‌های حوادث رانندگی در کشور به اندازه تلفات یک جنگ بزرگ ارتش آمریکاست اظهار کرد: این مایه تأسف است که ما در سال حدود 30 هزار نفر کشته داریم و بر این تعداد باید معلولین و مجروحین حوادث رانندگی و هزینه‌های تعمیر خودرو را نیز بیفزاییم که موجب خسارات بسیاری به کشور می‌شود.
محمدرضا کرمی‌راد دیگر نماینده کرمانشاه و عضو هیأت‌رئیسه کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست خارجی نیز در این باره چنین اظهارنظر کرد: گر چه بحث مسائل مربوط به حوزه راهنمایی و رانندگی به‌روز است اما طبیعتاً کاستی‌ها و نواقصی در پیشنهادها وجود دارد که باید برای رفع حداکثری آن دید همه‌جانبه‌ای نسبت به این موضوع داشت.
کرمی‌راد در ادامه افزود: همکاران ما در مجلس شورای اسلامی باید برای کاهش میزان تصادفات و ارائه راه‌حل‌های جدید در این زمینه کنکاش کنند و همراه با رعایت قوانین راهنمایی‌ورانندگی و احترام به مردم که ولی‌نعمت ما هستند این مسئله را به شکل خوبی حل کنیم.
عضو هیأت‌رئیسه کمیسیون امنیت‌ملی وسیاست‌خارجی مجلس با اشاره به اینکه پرداخت جریمه‌های سنگین زمینه‌های فساد و رشوه را فراهم می‌کند، گفت: باید دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های اجرایی برای مأموران پلیس قائل شوند تا مأمورین با مردم خشک و متکبرانه برخورد نکنند. در همه جای دنیا پلیس هنگام جریمه کردن رانندگان با آنها با احترام برخورد می‌کند اما متأسفانه اینجا این‌گونه نیست و حرمت رانندگان رعایت نمی‌شود.
وی همچنین خاطرنشان کرد: ما اگر بتوانیم جلوی این کاستی‌ها را بگیریم می‌توانیم با رعایت قوانین راهنمایی‌ورانندگی بهتر عمل کنیم.
نیروی انتظامی هم جزو ملت است و ما باید خدمات آنها را پاس بداریم اما کاستی‌هایی که در این زمینه وجود دارد را می‌توان با فرهنگ‌سازی از بین برد. مسئله کمربند ایمنی که افزایش جریمه موجب رعایت این قانون توسط مردم نشد بلکه فرهنگ‌سازی که صورت گرفت این قانون را در بین مردم رواج داد و هم‌اکنون تبدیل به یک فرهنگ شده است.
گفتنی است براساس آمارها تصادفات جاده‌ای در ایران 20 برابر میزان میانگین جهانی است که به نظر می‌رسد تا رسیدن به استانداردهای جهانی باید قوانین مؤثرتر و کارآمدتری تدوین شود.