به گزارش خانه ملت، به همت معاونت پژوهش کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی نشست تخصصی «موزه پارلمانی؛ رسالت و اهداف» با حضور سیدمحمد بهشتی، رئیس اسبق سازمان میراث فرهنگی و محمدرضا کارگر، مدیرکل سابق موزه‌های کشور برگزار شد.

 در این نشست، کارشناسان بر ضرورت تغییر نگاه به موزه از یک انبار اشیاء قدیمی به یک نهاد پویا برای آموزش، آگاهی‌بخشی و خلق سرمایه اجتماعی تأکید کردند.

در ابتدای این نشست، سیدمحمد بهشتی؛ رئیس اسبق سازمان میراث فرهنگی با اشاره به تجربه‌های گذشته در راه‌اندازی موزه مجلس، به تفاوت میان وجه «کارکردی» و وجه «موزه‌ای» اشیاء پرداخت و بیان کرد: بسیاری از اشیای تاریخی مجلس، مانند چراغ‌های علاءالدین برای گرمایش نمایندگان یا زنگ قدیمی صحن، به دلیل پایان یافتن وجه کارکردی‌شان دور ریخته شده‌اند، در حالی که همین اشیاء، شهادت‌دهندگان بخشی از تاریخ پارلمان بوده‌اند.

به گفته بهشتی، رسالت موزه این است که به وجه ثابت و پایدار اشیاء توجه کند؛ وجهی که دلالت‌های تاریخی را آشکار می‌سازد و مستهلک نمی‌شود.

وی با تأکید بر پیشتازی ایران در تشکیل نظام پارلمانی در آسیا، موزه مجلس را مکانی برای نمایش دستاوردها و حتی خطاهای این مسیر تاریخی ۱۲۰ ساله دانست تا برای همگان درس‌آموز باشد.

بهشتی تصریح کرد: «مخاطب موزه پارلمانی همه ملت ایران هستند» و زبان اشیاء و اسناد باید به گونه‌ای باز شود که برای عموم مردم قابل فهم بوده و چراغی در ذهن آن‌ها روشن کند.

در ادامه بحث محمدرضا کارگر، مدیرکل سابق موزه‌های کشور آموزش را اساس تغییر و مهم‌ترین رسالت موزه دانست و با طرح این پرسش که «در نبود موزه چه کاستی‌های جبران‌ناپذیری به وجود آمده؟»، به ناآگاهی عمیق جامعه نسبت به تاریخ قانون‌گذاری، سیر تحول آن و حرمت قانون اشاره کرد.

به باور وی، موزه تنها دری از مجلس است که به روی عموم مردم باز است و می‌تواند این خلأ آگاهی را پر کند.

کارگر در ادامه با ذکر خاطره‌ای از یکی از رؤسای اسبق مجلس که یک هدیه دیپلماتیک را تنها از جنبه کارکردی آن نگریسته بود، توضیح داد که چگونه هدایای اهدا شده به مجلس، سیر تحول روابط دیپلماتیک ایران را در طول تاریخ به نمایش می‌گذارند و نبود موزه منجر به از دست رفتن این اسناد تاریخی شده است.

وی تأکید کرد: «جامعه‌ای که آگاهی خودش نسبت به گذشته خودش را از دست بدهد، نمی‌تواند توسعه پایدار ایجاد کند».

کارگر همچنین چندین ژانر یا محور محتوایی را برای موزه مجلس پیشنهاد داد که می‌تواند روایتگر تاریخ پارلمان باشد، که عبارتند از:

۱. تاریخ قانون‌گذاری در ایران: نمایش سیر تحول قانون از دوران پیش از پارلمان تا امروز.

۲. نقاط عطف تاریخی مجلس: روایت رویدادهای مهمی چون ملی شدن صنعت نفت که مجلس در آن‌ها نقش کلیدی داشته است.

۳. شخصیت‌های تأثیرگذار: معرفی صادقانه و جامع رؤسا و نمایندگان برجسته مجلس، به دور از باورهای غلط رایج، با تکیه بر اسناد موجود.

۴. تاریخ دیپلماتیک مجلس: گردآوری و نمایش هدایای دیپلماتیک که بیانگر روابط پارلمانی ایران با دیگر کشورهاست.

۵. سیر تحول ابزارها و تجهیزات: نمایش اشیائی که چگونگی اداره مجلس در دوره‌های مختلف را نشان می‌دهند؛ از بخاری‌های قدیمی تا سیستم‌های نوین امروزی.

در بخش دیگری از این نشست، بهشتی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های فعلی موزه مجلس را «فقر سرمایه اجتماعی» دانست و اظهار کرد که اگر امروز موزه تعطیل شود، کسی متوجه نخواهد شد، زیرا موزه نتوانسته است با جامعه ارتباط برقرار کند. راه‌حل این مشکل، تولید محتوای جذاب برای عموم مردم و انتشار آن در رسانه‌های پرمخاطب است تا افکار عمومی نسبت به اهمیت موزه حساس شوند.

وی وظیفه اصلی موزه در حوزه پژوهش را در دسترس قرار دادن اسناد برای پژوهشگران دانست و نه صرفاً تولید مقاله توسط کارشناسان داخلی و تأکید کرد که پژوهشگران باید مواد فرهنگی موجود در موزه را به «مصالح» قابل ارائه تبدیل کنند تا رازهای نهفته در اسناد برای جامعه کشف و بیان شود.

در پایان این نشست، بر اهمیت تدوین «سیاست گردآوری»، توجه به مخاطب‌شناسی در آموزش و ضرورت وجود مخازن امن برای حفاظت از آثار در شرایط بحرانی مطابق با کنوانسیون‌های بین‌المللی تأکید شد./

پایان پیام