فرهاد شهرکی در گفت و گو با خبرنگار خانه ملت با تاکید برضرورت توسعه سریع میادین مشترک نفت و گاز،گفت:توسعه میادین مشترک نفت و گاز،صرفاً یک اقدام اقتصادی نیست؛ بلکه یک ضرورت راهبردی در حفظ حاکمیت ملی، امنیت انرژی و صیانت از حقوق بین‌المللی ایران است. هرگونه تأخیر در بهره‌برداری از این میادین،در واقع به‌معنای واگذاری سهمی از ثروت ملی به رقبای منطقه‌ای و از دست دادن فرصت‌های بازگشت‌ناپذیر اقتصادی و فنی است.

نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به موضوع خسارت فنی و کاهش فشار مخازن،تاکید کرد:در میادین مشترک، هر کشوری که زودتر تولید را آغاز کند، به‌طور طبیعی کنترل فشار و مسیر جریان سیالات زیرزمینی را در اختیار می‌گیرد. این امر موجب «تخلیه یک‌سویه» از سمت کشور فعال به‌سمت کشور منفعل می‌شود. به‌عنوان نمونه،در میدان پارس جنوبی، قطر با بیش از دو برابر چاه‌های حفاری‌ شده نسبت به ایران،سالانه چندین میلیارد دلار از گاز میدان مشترک را برداشت می‌کند.

وی افزود: این پدیده در میادین غرب کارون، مانند آزادگان و یادآوران نیز مشهود است؛یعنی ضریب بازیافت ایران حدود ۷ تا ۸ درصد پایین‌تر از استاندارد فنی منطقه‌ای است و نشان می دهد، هر روز تأخیر به معنای افت فشار مخزن و از دست‌رفتن بخشی از حجم قابل برداشت ذخایر ملی ایران است.

هر سال تأخیر در توسعه یک میدان مشترک،معادل ۴ تا ۶ میلیارد دلار زیان اقتصادی

نماینده مردم سیستان در مجلس زیان های اقتصادی و مالی ناشی از تأخیر در برداشت از میادین مشترک را برشمرد و تصریح کرد:در اقتصاد انرژی، زمان معادل ارزش سرمایه است. برآوردها نشان می‌دهد که هر سال تأخیر در توسعه یک میدان مشترک، به‌طور متوسط معادل ۴ تا ۶ میلیارد دلار زیان فرصت اقتصادی است.علاوه برآن 1.هزینه‌های سرمایه‌گذاری (CAPEX) با گذر زمان و تورم جهانی تجهیزات افزایش می‌یابد،2.نرخ بازده داخلی (IRR) پروژه‌ها کاهش می‌یابد،3.جذابیت مشارکت سرمایه‌گذاران بین‌المللی و بخش خصوصی داخلی افت می‌کند ،3. در نهایت سهم ایران از بازارهای صادراتی انرژی در رقابت با قطر، عراق و امارات کاهش می‌یابد.به بیان دقیق‌تر، تأخیر در توسعه میادین مشترک یعنی واگذاری سهم ایران از آینده بازار جهانی انرژی.

وی به پیامدهای حقوقی و ژئوپلیتیکی تاخیر در برداشت از میادین مشترک اشاره و بیان کرد:در عرف حقوق بین‌الملل انرژی، کشوری که زودتر میدان مشترک را توسعه دهد، در عمل صاحب سهم بیشتری از تولید و مالکیت بهره‌برداری می‌شود. تأخیر ایران نه‌تنها زیان اقتصادی دارد، بلکه مبنای حقوقی ادعاهای فنی و مرزی رقبای منطقه‌ای در آینده را نیز فراهم می‌کند.از این منظر،تسریع در توسعه میادین مشترک، نه یک انتخاب اقتصادی بلکه یک الزام حاکمیتی و دفاع از منافع ملی در برابر برداشت‌های فرامرزی است.

توسعه سریع میادین مشترک، مولفه‌ای از اقتدار ملی و دیپلماسی انرژی ایران

نماینده مردم زابل در مجلس، نقش میادین مشترک در امنیت انرژی و دیپلماسی منطقه‌ای را مهم ارزیابی و اظهارکرد:میادین مشترک، ابزار قدرت در دیپلماسی انرژی و تثبیت موقعیت ژئوپلیتیکی کشورها هستند. قطر با اتکاء به توسعه کامل بخش جنوبی میدان پارس، امروز یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان LNG جهان است. در مقابل، تأخیر ایران در بهره‌برداری کامل از سهم خود، موجب کاهش قدرت چانه‌زنی کشور در نهادهای بین‌المللی همچون OPEC، مجمع کشورهای صادرکننده گاز (GECF) و ائتلاف‌های انرژی منطقه‌ای می‌شود.بنابراین توسعه سریع میادین مشترک، مولفه‌ای از اقتدار ملی و دیپلماسی انرژی ایران محسوب می‌شود.

نقشه راه پیشنهادی برای جبران عقب‌ماندگی در توسعه میادین نفت و گاز

شهرکی،نقشه راه پیشنهادی برای جبران عقب‌ماندگی در توسعه میادین نفتی و گازی ارائه داد و اظهار داشت:۱.تسریع در انعقاد قراردادهای توسعه‌ای مبتنی بر مدل‌های نوین E&P و IPC داخلی‌سازی‌شده،۲.تشکیل «سازمان میادین مشترک» برای هماهنگی میان شرکت ملی نفت، صندوق توسعه ملی و وزارتخانه‌های ذی‌ربط،۳. تخصیص ردیف مستقل در بودجه سنواتی طبق ماده ۴۶ برنامه هفتم برای میادین مرزی،۴. توسعه فناوری‌های ازدیاد برداشت (EOR/IOR) از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان و پارک‌های فناوری انرژی،5. استفاده از دیپلماسی انرژی فعال و فنی برای تنظیم تفاهم‌نامه‌های هم‌زمان توسعه‌ای با کشورهای هم‌مرز ،6. بهره‌گیری از شرکت‌های مشاور معتبر بین‌المللی برای نظارت مهندسی،ممیزی فنی و ارزیابی عملکرد پیمانکاران داخلی و خارجی در مراحل طراحی، حفاری، بهره‌برداری و ازدیاد برداشت،7. دعوت از شرکت‌های بزرگ و صاحب‌صلاحیت جهانی دارای رتبه EPCF بین‌المللی برای ایجاد یاردهای ساخت سکو، خطوط لوله دریایی، سازه‌های فراساحلی و تجهیزات زیرآبی در سواحل خلیج فارس و دریای عمان؛ اقدامی که هم انتقال فناوری را تسریع می‌کند و هم ظرفیت صنعتی ایران را در پروژه‌های دریایی و اکتشافات آتی به‌طور بنیادین ارتقا می‌دهد.

توسعه میادین مشترک یک وظیفه ملی برای پاسداری از حقوق نسل‌های آینده

نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی بابیان اینکه میادین مشترک، مرزهای زیرزمینی اقتدار ملی‌اند،در پایان خاطرنشان کرد: هر روز تأخیر در توسعه میادین مشترک،معادل ازدست‌ دادن بخشی از حاکمیت اقتصادی ایران است؛توسعه فوری،هوشمندانه و با نظارت بین‌المللی این میادین،ضرورتی فراتر از منافع اقتصادی بوده و در حقیقت،یک وظیفه ملی برای پاسداری از حقوق نسل‌های آینده و تثبیت جایگاه ژئواکونومیک ایران در منطقه و جهان است./

پایان پیام