خبرگزاری خانهملت- گروه اجتماعی؛ شهردار یا شارمند همان شخصیت حقوقی است که موظف به اداره شهر و به نوعی نگهبانی از حراست و منابع شهر است، براساس قانون تشکیلات شوراهای اسلامی کشور مصوب سال ۱۳۶۱ شورای اسلامی شهر میتواند شهردار را نصب و عزل کند.
اگرچه دوره فعالیت شورا در متن قانون قبلی دو سال پیش بینی شده بود اما در قانون اصلاحی جدید، دوره فعالیت شورا به چهار سال تبدیل شد و بالطبع فعالیت شهردار از دو سال به چهار سال تغییر کرده است، نکته قابل توجه انتخاب شهرداران برای دورههای متوالی است به نوعی که قانون منعی برای انتخاب شهرداران در دورههای مختلف قائل نشده است هرچند این منع قانونی شامل انتخاب ریاست جمهوری می شود.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز ضمن یادآوری این قانون، بر این باورند که شهرداران در حکم مدیرعامل یک نهاد عمومی غیردولتی بوده و منتخب مردم نیستند بنابراین قانون محدودیتی برای آنها قائل نشده است، این نمایندگان معتقدند شوراهای کشور هر چهار سال یکبار تغییر میکند از این رو این تغییر ایرادات انتخاب متوالی یک شهردار را رفع میکند، این افراد مهمترین اشکال را در زمینه عزل شهرداران میدانند.
به اعتقاد نمایندگان موافق با شیوه فعلی انتخاب شهرداران، فرایند بسیار ساده عزل سبب عدم امنیت شغلی شهرداران شده است تا جایی که این شیوه سبب شده شهرداران بیشتر شوراداری کنند و خواستههای شوراهای اسلامی شهر را برآورده کنند تا عزل نشوند، حال آنکه برخی دیگر از نمایندگان بر این باورند چگونگی انتخاب شهرداران در قانون به عنوان یکی از مهمترین مسائل باید در اولویت بازنگری قرار گیرد زیرا این نوع روش معایبی را به همراه دارد.
معتقدان بازنگری در انتخاب شهرداران عدم کارایی و عدم انگیزه برای پرداختن به امور شهری برخی شهرداران که برای دورههای متوالی انتخاب میشوند را اشکال اساسی میدانند و میگویند: انتخاب شهرداری که به امور شهری واقف باشد تنها برای دورههای متوالی یک مزیت محسوب میشود.
در جریان مسائل پیرامون انتخاب شهرداران نمایندگان موضوع انتخاب شهردار توسط مردم را نیز یادآور میشوند و می گویند: در جریان بازنگری قانون شهرداریها میتوان به موضوع انتخاب شهردار توسط مردم هم پرداخت زیرا این اقدام بسیاری از مشکلات فعلی که به واسطه شهرداران در کشور است را مرتفع میسازد البته تاکید دارند که انتخاب شهردار توسط مردم نباید منجر به محدودیت و کاهش قدرت شوراهای کشور شود.
لاهوتی: شوراها برای دورههای متوالی میتوانند یک شهردار انتخاب کنند/ منع قانونی برای انتخاب وجود ندارد
مهرداد بائوج لاهوتی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری خانهملت در توضیح انتخاب شهرداران از سوی شوراهای شهر برای دورههای متوالی، گفت: زمانی این موضوع دارای ابهام بود، ابهامی مبنی بر اینکه شوراهای اسلامی شهر و روستا میتوانند تنها برای دو دوره متوالی شهرداران را انتخاب کنند یا خیر، اما پس از بررسیهای قانونی مشخص شد که انتخاب شهرداران برای دورههای متوالی محدودیت قانونی ندارد.
![]() |
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: شوراهای اسلامی شهر میتوانند شهرداران را برای دورههای متوالی انتخاب کنند، در حقیقت شهرداران در حکم مدیرعامل یک نهاد بوده و منتخب مردم نیستند بنابراین محدودیتی قانونی برای آنها قائل نشدهایم.
رئیس فراکسیون مدیریت شهری و روستایی مجلس شورای اسلامی قانون تشکیلات، اختیارات اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا و انتخاب شهرداران را یادآور شد و گفت: این قانون اختیاراتی چون انتخاب شهردار را برای شوراها قائل شده تا شهرداران را برای مدت 4 سال انتخاب کنند اما محدودیتی برای انتخاب شهرداران در دورههای متولی در نظر گرفته نشده است یعنی شهرداران در صورت کسب رای اعضای شوراها میتوانند در دورههای متوالی برگزیده شوند.
بدری: ضرورت تغییر در شرایط انتخاب شهرداران/ برخی شهرداران قابلیت انتخاب برای دورههای متوالی ندارند
صدیف بدری در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری خانهملت در توضیح انتخاب شهرداران از سوی شوراهای شهر برای دورههای متوالی، گفت: قانون شهرداریها نیازمند بازنگری کلی است، این قانون در سال 1334 به تصویب شد و بعد از آن اصلاحات محدودی داشته است بنابراین باید به روز شود، چگونگی انتخاب شهرداران در این قانون به عنوان یکی از مهمترین مسائل باید در اولویت بازنگری قرار گیرد.
![]() |
نماینده مردم اردبیل، نمین، نیر و سرعین در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: شهرداران در شرایط فعلی محدودیتی به لحاظ انتخاب برای دورههای متوالی ندارند، این نوع روش معایب و مزایایی را به همراه دارد، شهرداران میتوانند برای دوره های متوالی از سوی شوراهای کشور انتخاب میشود در حالی که ریاست جمهوری هم که به امور اجرایی میپردازد تنها برای دو دوره متوالی میتواند انتخاب شود.
وی با بیان اینکه برخی شهرداران کارایی لازم برای انتخاب در دورههای متوالی را ندارند، افزود: عدم کارایی و عدم انگیزه برای پرداختن به امور شهری برخی شهرداران که برای دورههای متوالی انتخاب میشوند اشکالاتی را ایجاد کرده است هرچند انتخاب شهرداری که به امور شهری واقف باشد برای دورههای متوالی یک مزیت محسوب میشود.
بدری معتقد است: در جریان بازنگری قانون شهرداریها میتوان به موضوع انتخاب شهردار توسط مردم هم پرداخت البته باید توجه داشت که انتخاب شهردار توسط مردم نباید منجر به محدودیت و کاهش قدرت شوراهای کشور شود، این اقدام میتواند به شکل مرحلهای اجرا شود به نوعی که ابتدا شهرداران کلانشهرها از سوی مردم انتخاب شوند.
سخنگوی فراکسیون مدیریت شهری و روستایی در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه قدرت نظارتی و برنامهریزی شوراهای شهر و روستا برای مدیریت شهری نباید محدود شود، گفت: با توجه به وضعیت فعلی مدیریت شهری در کشور باید شرایط شهردار شدن سخت شود، برای دستیابی به این منظور باید شرایط توسط قانونگذاری تعریف شود تا شوراهای کشور هم بر این اساس شهردار را انتخاب کنند./
عثمانی: شوراداری به جای شهرداری به موجب فرایند ساده عزل شهرداران/ رفع مشکلات شهری با انتخاب شهردار توسط مردم
محمدقسیم عثمانی عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس دهم در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت در توضیح انتخاب شهرداران از سوی شوراهای شهر برای دورههای متوالی، گفت: شهرداران میتوانند برای دورههای متوالی انتخاب شوند، در این زمینه منع قانونی وجود ندارد، در قانون تشکیلات، وظایف و اختیارات اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا و انتخاب شهرداران نیز انتخاب شهرداران منوط به نظر شوراهای کشور است به نوعی که محدودیتی هم برای آنها جهت انتخاب در دوره های متوالی قائل نشده است.
![]() |
نماینده مردم بوکان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: شوراهای کشور هر چهار سال یکبار تغییر میکند از این رو این تغییر ایرادات انتخاب متوالی یک شهردار را رفع میکند، مهمترین اشکال در زمینه عزل شهرداران است، در حقیقت فرایند بسیار ساده عزل سبب عدم امنیت شغلی شهرداران شده است.
وی افزود: بر اساس قانون، حکم شهرداران پس از انتخاب در کلانشهرها باید از سوی وزیر کشور و در سایر شهرها توسط استانداران تایید شود در صورتی که اعضای شورا به راحتی میتوانند در مورد عزل شهرداران تصمیم گیری و آن را عملیاتی کنند کما اینکه حکم عزل آنها نیاز به تایید وزیر کشور یا استانداران ندارد.
عثمانی شیوه عزل شهرداران را ایراد اساسی قانون تشکیلات، اختیارات اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا و انتخاب شهرداران دانست و یادآور شد: این شیوه سبب شده تا شهرداران بیشتر شوراداری کنند و خواستههای آنها را برآورده کنند تا به عزل نشوند، متاسفانه در برخی شهرها که شوراهایی ناکارآمد دارند شهردار باید ابزار دست شوراها باشد یا شهرداری را ترک کند.
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه انتخاب شهردار توسط مردم موضوع مورد بحث دیگر در کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس شورای اسلامی است، گفت: در کلانشهرهایی که بتوان شرایط انتخاب شهردار از سوی مردم فراهم کرد باید به این موضوع پرداخت زیرا این اقدام بسیاری از مشکلات فعلی که گریبانگیر شهرداران است را مرتفع میسازد.
عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: تاکنون در مورد انتخاب شهرداران اصلاحی صورت نگرفته است، در طرح اصلاحی اخیر هم تنها به موضوع شوراهای کشور پرداخته شد اما کمیسیون به دنبال اصلاح انتخاب شهرداران به صورت مجزا است./
پایان پیام