به گزارش خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، محمدمهدی مفتح سخنگوی کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات در نشست علنی امروز (سه شنبه، 11 بهمن ماه) مجلس شورای اسلامی گزارش کمیسیون متبوع خود درخصوص بررسی عملکرد مهمترین احکام تبصره ها و ردیف های مرتبط با درآمدهای عملیاتی(با محوریت درآمدهای مالیاتی) و واگذاری دارائی های سرمایه ای در قانون بودجه سال 1401 کل کشور را قرائت کرد.

مفتح در تشریح این گزارش گفت: در لایحه بودجه سال 1402 کل کشور منابع عمومی دولت با رشد حدود 42 درصدی نسبت به قانون بودجه سال 1401 رقم 19،840،000 میلیارد ریال برآورد گردیده است که تأمین حدود % 3/ 49 آن از محل درآمدهای عملیاتی دولت – عمدتاً درآمدهای مالیاتی-، حدود % 8/ 14 آن از محل منابع حاصل از واگذاری های دارایی های مالی – عمدتاً فروش و انتشار انواع اوراق اسلامی – و حدود % 8/ 35 آن از محل منابع حاصل از واگذاری دارایی های سرمایه ای – عمدتاً منابع حاصل از فروش نفت و فراورده های نفتی- پیش بینی شده است.

وی ادامه داد: درهمین راستا، با عنایت به آن که طی چندسال اخیر، عدم تحقق کامل درآمدهای پیش بینی شده در قوانین بودجه سنواتی منجر به کسری بودجه ساختاری و بروز تبعات و آثارکلان اقتصادی همچون تورم فزاینده در کشور گردیده است، کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در این ایام که زمان بررسی لایحه بودجه سال 1402 کل کشور در مجلس شورای اسلامی می باشد با هدف ترسیم دورنمایی از تحقق منابع درآمدی پیش بینی شده در بودجه سال 1402، دومین گزارش خود با موضوع"بررسی عملکرد مهمترین احکام تبصره ای و ردیف های درآمدی قانون بودجه 1401 با محوریت 1- تحقق منابع حاصل از درآمدهای عملیاتی به ویژه با محوریت درآمدهای مالیاتی و 2-تحقق منابع حاصل از واگذاری دارایی های سرمایه ای " را در راستای اجرای ماده (107) آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به حضور مردم شریف ایران و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی تقدیم می نماید. 

متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.

دریافت فایل

 

اوجی: روزهایی داشتیم که تا 130 میلیون لیتر بنزین در سال 1401 مصرف می شد

در ادامه نشست؛ جواد اوجی پس از قرائت گزارش کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات در مورد بررسی عملکرد مهمترین احکام تبصره ها و ردیف های مرتبط با درآمدهای عملیاتی(با محوریت درآمدهای مالیاتی) و واگذاری دارائیهای سرمایه ای در قانون بودجه سال 1401 کل کشور گفت: 40 درصد در حوزه میعانات گازی، خالص گاز صادراتی و فرآورده های نفتی افزایش داشته ایم و در بحث نفت و میعانات گازی نیز بیش از 70 میلیون بشکه بیشتر از 10 ماهه سال 1400 ، فروش و وصول منابع داشتیم.

وزیر نفت دولت سیزدهم افزود: بنابراین در این بخش 10 میلیون بشکه بیشتر از 10 ماهه سال 1400 عملکرد فروش نفت و میعانات ما بوده است و خوشبختانه با توجه به ارقام فروش نفت و میعانات گازی و خالص گاز صادراتی کشور، ان شالله شاهد خواهیم بود با پیش بینی ها و برآوردها بودجه 1401 تحقق می یابد. همچنین در زمینه فروش 100 درصد تحقق داریم، اما وصول ما روال عادی دارد و بین یک تا 4 ماه زمان می برد.

وی ادامه داد: در حوزه تبصره 14 نیز نمایندگان مطلع هستند که در بخش فروش فرآورده های داخلی اقدامات خوبی صورت گرفته و ما طی 10 ماهه 133 درصد رشد فروش داخلی فرآورده های نفتی داشتیم و در بحث صادرات فرآورده ها به لحاظ افزایش مصرف بنزین و نفت و گاز کشور مسائلی پیش آمد و ما روزهایی داشتیم که تا 130 میلیون لیتر بنزین در سال 1401 مصرف می شد، لذا در این بخش برنامه ها در حدود 70 درصد تحقق داشت و تا امروز می توانیم بگوییم وصولی تبصره 14 بیش از 78 درصد است.

اوجی درخصوص وضعیت فروش دارایی و سهام توسط وزارت نفت نیز گفت: دولت در این حوزه دو عرضه بزرگ داشت؛ یکی درصدی از پالایشگاه شازند و نزدیک 20 درصد از سهام پتروشیمی خلیج فارس که 12 درصد پتروشیمی خلیج فارس از طریق مزایده به فروش گذاشته شد و صندوق نفت در این مزایده برنده شد و درصدی از سهام پالایشگاه شازند نیز در سال 1401 براساس تکلیف قانونی فروخته شد. همچنین در فروش اوراق نیز در سال 1399 در حدود 23.5 همت واگذار شد و در سال 1400 نیز 2 همت به فروش گذاشته شد و در سال 1401 وزارت نفت درخصوص فروش اوراق چیزی در بودجه نداشته است، لذا در ارتباط با درآمدهای حاصله از فروش نفت و میعانات گازی و خالص گاز صادراتی و فروش فرآورده ها و وصول آن طی 10 ماهه در حدود 40 درصد نسبت به 10 ماهه 1400 را داشته ایم و در حوزه صادرات گاز هم 15 درصد بیش از سال 1400 عایدی داشتیم و وصولی ما در بحث صادرات گاز طی همین 10 ماه کاملا محقق شد.

وی درخصوص پیش بینی های بودجه ای سال 1402 نیز گفت: با توجه به بحث های انجام شده در دولت و نظر به اینکه میزان فروش نفت و میعانات 1 میلیون و 400 هزار بشکه پیش بینی شده است، وزارت نفت با تدبیر و پتانسیلی که دارد، تلاش خواهد کرد به این رقم برسیم.

گفت: تدوین بودجه سنواتی فرآیندی دارد کما اینکه کمیسیون‌های تخصصی دولت و دستگاه‌های تأمین کننده منابع مباحثی در این خصوص مطرح می‌کنند و در نهایت سازمان برنامه و بودجه پیشنهاد می‌آورد و در صحن دولت مباحث مطرح و تصمیم‌گیری می‌شود.

وزیر نفت ادامه داد: در مورد بودجه سال 1400 وقتی دولت سیزدهم فعالیت خود را آغاز کرد تا اوایل شهریور ماه کل وصولی 5 هزار دلار بود و برخی پیش‌بینی کرده بودند که تحقق آن محال است اما به لطف الهی و تلاش جهادی وزارت نفت صد درصد این بودجه محقق شد. همچنین در مورد بودجه 1401 نیز وقتی هم در دولت و هم در مجلس مصوب شد بسیاری پیش‌بینی کردند که محقق نمی‌شود اما با تلاشی که صورت گرفت بازارهای مختلفی را شناسایی و از تمام ظرفیت ها و پتانسیل‌ها استفاده کردیم و به اعدادی در فروش رسیدیم که از سال 97 ترامپ تحریم‌های ظالمانه‌ای را علیه جمهوری اسلامی در این حوزه رقم زده بود به رکورد جدیدی دست یافتیم.

وی تصریح کرد: در مورد بودجه 1402 نیز مباحثی از سوی کارشناسان در کمیسیون‌های مختلف دولت مطرح شد و وزارت نفت هم تمام تلاش خود را به کار می‌گیرد تا آنچه در مجلس مصوب شود محقق شود.

عضو کابینه دولت سیزدهم یادآور شد: در مورد تبصره (14) آقای حسینی به نکته دقیقی اشاره کرد، امسال در تولید گاز رکورد بی سابقه‌ای زده شد کما اینکه در پارس جنوبی روزانه 705 میلیون مترمکعب برداشت گاز داشتیم و در کل میادین مشترک 21 میلیارد مترمکعب که با استفاده از حداکثر فناوری در 21 پالایشگاه گازی اتفاق افتاد. همچنین انتقال از طریق خطوط و شبکه انتقال کمک بزرگی برای تأمین گاز بخش خانگی بود اما اگر بخواهیم همین طور تولید کنیم کما اینکه 30 درصد مصارف این حوزه در بخش خانگی است با مشکلی که امسال ایجاد شد مواجه خواهیم شد.

اوجی با تأکید بر اینکه باید مصرف گاز خانگی کاهش یافته و در این زمینه بهینه‌سازی صورت گیرد، تأکید کرد: اگر ما در این حوزه صرفه‌جویی کنیم می‌توانیم صادرات داشته باشیم کما اینکه قراردادهای گازی خوبی با کشورهای همسایه داریم در غیر این صورت مجبورم از سوخت مازوت استفاده کنم که باعث می شود درآمدهای دولت در تبصره 14 کاهش پیدا می‌کند.

وزیر نفت با اشاره به اینکه در حوزه بهینه‌سازی پیشنهادات خوبی در بودجه 1402 و برنامه هفتم توسعه ارائه شده است، بر ضرورت اصلاح ماده (12) به منظور ایجاد انگیزه در سرمایه‌گذاران تأکید کرد.

 

رئیس سازمان مالیاتی: درآمدهای مالیاتی نسبت به سال گذشته 55 درصد رشد داشته است

در ادامه منظور رئیس سازمان مالیاتی، گفت: در موضوع درآمدهای مالیاتی، عملکرد ما در سال جاری تا اکنون در 10 ماه اول سال تحقق حدود 390 همت مالیات است که نسبت به سال گذشته 55 درصد رشد داشته است و پیش بینی می شود تا پایان سال این مهم به حدود 465 همت برسد و این میزان تحقق خواهیم داشت که نسبت به کل بودجه تعیین شده برای سازمان مالیاتی تحقق 103 درصد را خواهیم داشت.

وی ادامه داد: نکته مهم این است که ما در سال گذشته رشد 60 درصدی، در مالیات ها داشتیم و عملا این رشدی که در مالیات ها داشتیم عمدتا حاصل چند مولفه است. مهم ترین رویکرد ما در تحقق درآمدهای مالیاتی نخست عدالت مالیاتی و در ادامه مقابله با فرارهای مالیاتی بزرگ بوده است ضمن آنکه جدولی را آماده کردیم که در آن نشان داده شده مهم ترین فرارهای مالیاتی که در طی 15 ماهه اخیر شناسایی کرده ایم به تفکیک استان ها آمده است.

منظور افزود: فرارهای مالیاتی بزرگ عمدتا بالای 100 میلیارد تومان است، ما در موردی نیز فرار مالیاتی بالغ بر هزار و 200 میلیارد تومان را شناسایی کرده و در حال وصول هستیم و موارد بالای 100 میلیارد تومان بیش از 20 مورد فرار مالیاتی شناسایی شده است هرچند معتقدیم که گستره فرارهای مالیاتی بیش از مواردی است که ما به آن دست پیدا کرده ایم.

رئیس سازمان مالیاتی اظهار کرد: نکته مهم آنکه ما در سال گذشته با شناسایی 2.2 میلیون مودی جدید در اشخاص حقیقی زمینه وصول مالیات از کسانی که تاکنون مالیات نمی دادند فراهم کردیم و امسال یک و نیم میلیون اظهارنامه جدید دریافت کردیم و تا همین امروز در سال جاری نیز بالغ بر یک میلیون مودی جدید شناسایی کردیم که در سال آینده از آن ها اظهارنامه خواهیم گرفت.

وی مطرح کرد: نکته مهم تر آنکه ما در سال گذشته براساس آمار و اطلاعات سامانه های خود شناسایی کردیم، بالغ بر 300 هزار شخص حقوقی و شرکت فعالیت اقتصادی داشته اما اظهارنامه نداده اند به همین دلیل ما طبق ماده 97 قانون مالیات های مستقیم برای آن ها، اظهارنامه برآوردی تولید کردیم. بالغ بر 3 میلیون شخص حقیقی فعال در سال های گذشته به ویژه در 3 سال گذشته شناسایی کردیم که اظهارنامه نداده و مالیات پرداخت نکرده اند که برای آن ها نیز بالغ بر 60 هزار میلیارد تومان مالیات شناسایی کرده ایم و اکنون در آستانه ابلاغ و وصول هستیم.

منظور تاکید کرد: تلاش نظام مالیاتی این است که هرکسی فعالیت اقتصادی می کند به عنوان مودی در تور مالیات ما قرار بگیرد، نتیجه این اقدامات تحولی است که ما در رشد وصول مالیات تجربه کردیم و اعتقاد داریم در سال آینده نیز این 700 همتی که برای ما سهمیه تعیین شده با شناسایی فرارهای مالیاتی وصول خواهیم کرد.

منظور در ادامه گفت: ما برای تحقق عدالت و شفافیت مالیاتی و مقابله با فرارهای مالیاتی تدابیر گسترده ای به لحاظ اجرایی دنبال می کنیم که نتایج آن به تدریج قابل مشاهده است.

وی در بحث عدالت مالیاتی، اظهار کرد: امسال مالیات یک میلیون و 850 هزار مودی در بخش حقیقی به صورت قطعی صفر تعیین کردیم و 5 درصد مودیان بخش حقیقی و مشاغل 88 درصد مالیات را پرداخت می کنند یعنی در بحث مالیات مشاغل، به طرف مشاغل پردرآمد مانند پزشکان، وکلا، نماینده های خودرو و بنگاه های املاک رفتیم ولی برای مشاغل خرد مانند بقالی یا سبزی فروشی مالیات صفر تعیین کردیم.

رئیس سازمان امور مالیاتی کشور یادآور شد: مالیات حدود 800 هزار واحد صنفی کمتر از 5 میلیون تومان در امسال تعیین شده است و ما خود را مکلف می دانیم از بخش ضعیف اقتصاد که در حال ایجاد فرصت های شغلی هستند و خدمات به مردم ارائه می کنند و نسبت به کم درآمدها، مالیات اندک بگیریم یا مالیات نگیریم.

منظور در خصوص معافیت های قانونی مالیات، گفت: ما در کنار فرار مالیاتی معافیت هایی را داریم و براساس اظهارنامه های سال 1400 که دریافت کردیم؛ 1380 میلیارد تومان درآمد مشمول مالیاتی بوده که به آن معافیت دادیم. طبق قوانین مصوب مجلس معافیت ها قطعا به عدالت، سرمایه گذاری و توسعه منطقه کمک می کند اما ما معتقدیم این اعداد قابل بازنگری است، 1380 همت یعنی حدود 300 هزار میلیارد تومان که ما سال گذشته معافیت مالیاتی دادیم.

وی ادامه داد: تمام مالیاتی که سال گذشته وصول کردیم، 306 همت بوده یعنی ما به اندازه مالیات وصولی خود طبق معافیت مالیاتی دادیم. اگر می خواهیم مالیات به پایه اصلی تامین مالی دولت تبدیل شود، دولت باید در مقابل تکانه های خارجی مصون سازی شود و اقتصاد مقاومتی را اجرا کنیم بنابراین حتما معافیت های مالیاتی باید بازنگری شود.

رئیس سازمان امور مالیاتی کشور، تصریح کرد: البته برخی تدابیر به رونق تولید کمک می کند که ما هم کاملا اجرا می کنیم، براساس بودجه سال گذشته اگر شرکت های بورسی سودشان را به افزایش سرمایه اختصاص دهند و در توسعه تولیدات استفاده کنند مشمول مالیات نرخ صفر می شوند که ما این مصوبه را اجرا کردیم و اجرای همین مصوبه 30 هزار میلیارد تومان کاهنده درآمدهای مالیاتی بوده است.

وی یادآور شد: کاهش درآمدهای مالیاتی را باید بپذیریم تا تولید رونق یابد، سال گذشته با مصوبه مجلس نرخ مالیات شرکت های تولیدی 5 واحد درصد کاهش یافته و برای سال آینده به میزان 7 واحد درصد کاهش یافته است. این نوع حمایت از تولید به عنوان سیاست محوری بنا به گفته رهبر معظم انقلاب لازم است و نظام مالیاتی قطعا در خدمت نظام تولید خواهد بود.

 

عده ای کسری تراز عملیاتی را با کسری بودجه ترکیب می کنند

سیدمحمدرضا میرتاج الدینی با بیان اینکه عده ای بعد از 44 سال در حرکت ارتجاعی به تطهیر طاغوتیان می پردازند در حالی که ملت طاغوت را بیرون کردند و در طول 44 سال طواغیت و مستکبران به زانو در آوردند، در ادامه با بیان اینکه بخش های گزارش کمیسیون برنامه و بودجه ابعاد مختلفی داشت در خصوص مولدسازی و واگذاری دارایی های دولت، گفت: در بودجه 1401، 32 همت برای این حوزه گذاشته بودند اما 5 همت تحقق پیدا کرد و در بودجه 1402 نیز 107 همت گذاشته اند که این سوال برای همگان ایجاد شده است که چطور محقق می شود.

عضو هیات رئیسه کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس ادامه داد: خوشبختانه دولت راهکار خوبی پیدا کرده و در جلسه سران کشور به تصویب رسیده استیذان از رهبری گرفتند سپس هیات 7 نفری برای مولدسازی دارایی های کشور تشکیل شد که با نظر آن ها تصمیم گرفته شود و سایر نهادهای نظارتی به این حوزه ورود پیدا نکنند که این اصلی ترین مانع در واگذاری ها بود که با تشکیل این هیات رفع شد.

نماینده مردم تبریز و آذرشهر و اسکو در مجلس تصریح کرد: در سال جاری شاهد هستیم بیش از 90 تا 95 درصد منابع بودجه تحقق پیدا کرده و به عبارت دیگر یعنی با کسری بودجه قابل توجهی مواجه نیستیم و این در حالی است که عده ای خلط مبحث می کنند و کسری تراز عملیاتی را با کسری بودجه قاطی می کنند که چنین نبود.

 

قادری: باید در پیش‌بینی درآمدهای نفتی برای سال آینده محتاط‌تر برخورد شود

جعفر قادری پس از قرائت گزارش کمیسیون برنامه و بودجه گفت: موضوع واگذاری املاک، مستغلات و دارایی‌های دستگاه‌های دولتی طی سال‌های گذشته در بودجه‌های سنواتی لحاظ می‌شد اما به چند دلیل درصد تحقق آن بسیار پایین بوده است. برخی تصور می‌کنند اینکه هیأت عالی واگذاری اموال و دارایی‌ها شکل گرفت، اختیارات مجلس گرفته شده است اما واقعیت این است که فردی که می‌خواهد واگذاری‌ها را انجام دهد تحت فشار دستگاه‌های نظارتی نباشد، از سوی دیگر بتواند به دستگاه‌های دولتی تحکم کند.

نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی افزود: در طول سال‌های گذشته دستگاه‌های دولتی در این حوزه همکاری نکردند، بنابراین این اقدام را به فال نیک می‌گیریم، در عین حال که مجلس نیز می تواند قانونگذاری کند و این موضوع را کامل کند.

وی اضافه کرد: به نظر می‌رسد این مصوبه 2 ایراد عمده دارد که باید برطرف شود؛ نخست آن که در کنار وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و بهداشت، سایر دستگاه‌ها نیز بتوانند صد درصد درآمد حاصل از واگذاری‌ها را دریافت کنند تا این موضوع ایجاد انگیزه‌ای برای آنها باشد.

قادری اضافه کرد: واگذاری‌ها باید از طریق مزایده و روش‌های رقابتی باشد تا کسی در معرض اتهام قرار نگیرد. این روزها شایعاتی مطرح است مبنی بر اینکه می‌خواهند اموال دولت را به شکل غیررقابتی را به ثمن بخس واگذار کنند که باید جلوی این شایعه گرفته شود و شورای عالی واگذاری کارهای خود را از طریق شرایط رقابتی انجام دهد تا این نگرانی‌ها برطرف شود.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم درباره درآمدهای مالیاتی گفت: رشد درآمد مالیاتی در بودجه سال آینده 59 درصد است اما ظرفیت‌های کشور در نسبت مالیات به تولید ناخالص ملی از استانداردهای بین‌المللی بسیار پایین است، بنابراین سازمان مالیاتی در صورتی که جدی‌تر برخورد کند می‌تواند بدون اینکه فشار به افراد را افزایش دهد با جلوگیری از فرارهای مالیاتی و ارائه لوایح مربوط به مجلس درآمدهای مالیاتی را افزایش دهد.

وی همچنین درباره درآمدهای نفتی در بودجه سال آینده تصریح کرد: باید درباره این موضوع محتاط‌تر برخورد شود چرا که پیش‌بینی فروش یک میلیون و 400 هزار بشکه در روز با نرخ 85 دلار خیلی واقعی نباشد.

 

رضاخواه: ضرورت رعایت عدالت معاملاتی

همچنین مجتبی رضاخواه در ادامه درباره گزارش مذکور با بیان اینکه در این گزارش باید روی دو موضوع درآمدهای مالیاتی و درآمدهای نفتی در بودجه سال آینده توجه شود که به نظر می‌رسد پیش برآوردی صورت گرفته است، گفت: آقای اوجی و آقای منظور باید توضیح دهند که اگر این درآمدها محقق نشود، در سال آینده چه اقدامی برای کسری بودجه می‌خواهند انجام دهند.

نماینده مردم تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی افزود: عملکرد 10 ماهه مالیات در سال جاری 88 درصد است، برای سال آینده درآمدهای مالیاتی نسبت به سایر درآمدها از رشد بیشتری برخوردار بوده به گونه‌ای که تمام منابع حدود 42 درصد رشد داشته اما درآمدهای مالیاتی حدود 47 درصد. این موضوع با توجه به اینکه درآمدهای مالیاتی امسال 88 درصد محقق شده باید آقای منظور توضیح دهد که چه میزان از درآمدهای مالیاتی قابل تحقق است.

وی با اشاره به ضرورت رعایت عدالت در مالیات تصریح کرد: در حال حاضر مالیات حقوق کارمندان حدود 90 درصد محقق می‌شود، در حالی که مالیات مشاغل، خانه‌های خالی، خودروهای لوکس و ... بسیار کم محقق شده است به این معنا که مالیات را از کارمندی که حقوق محدودی دارد اخذ می‌کنیم اما از صنف طلافروش، املاک، اتوموبیل‌فروش مالیات کمتری می‌گیریم که باید پاسخ داده شود برای عدالت مالیاتی چه اقدامی صورت گرفته است.

رضاخواه ادامه داد: در سال آینده پیش‌بینی فروش یک میلیون و 400 هزار بشکه نفت با نرخ 85 دلار شده است، این اعداد با کدام مطالعات وفق داده شده در حالی که در سطح دنیا پیش‌بینی می‌شود قیمت نفت در سال 2023 حدود 75 دلار است. روی کدام محاسبه این عدد را به 85 دلار افزایش دادید.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم با بیان اینکه امسال حدود یک میلیون بشکه نفت به فروش می‌رسد، افزود: در بودجه فروش یک میلیون و 400 هزار بشکه پیش‌بینی شده است اما به دلیل بحران اوکراین، روسیه در مقاصدی که ایران بازاریابی می‌کند به دنبال فروش محصولات نفتی و گازی خود است. در واقع شما باید رقیبی را که بازارهای اروپایی بر آن بسته شده و به دنبال فعالیت در بازار چین و هند است باید متصور شوید. در این شرایط و با توجه به افزایش میزان پیش‌بینی فروش نفت و قیمت آن پیش برآوردی در درآمدهای پیش‌بینی شده صورت گرفته است.

 

سلیمی: نگرانی های مجلس از کسری بودجه سال 1402

علیرضا سلیمی در نشست علنی امروز (سه‌شنبه 11 بهمن‌ماه) مجلس شورای اسلامی درخصوص گزارش کمیسیون برنامه و بودجه درخصوص درآمدهای مالیاتی و واگذاری دارایی های سرمایه ای در قانون بودجه سال 1401 ضمن بیان اینکه این گزارش می تواند برای تصمیم گیری دقیق در بودجه سال 1402 نقش موثری داشته باشد، گفت: در حوزه درآمدهای نفتی از محل صادارت برای سال آینده مبالغ کمتری در بودجه دیده شده که اگر عملیاتی نشود، با کسری بودجه مواجه خواهیم شد. همچنین در حوزه واگذاری دارایی ها از محل سهام شرکت های دولتی طی 10 ماه گذشته تنها 56 درصد محقق شده که اگر در این خصوص هم برای سال آینده تصمیمات واقع بینانه نداشته باشیم، باز با کسری بودجه مواجه می شویم.

عضو هیات رئیسه مجلس یادآور شد: درباره طرح های عمرانی که از طریق فروش اوراق عملیاتی شدند، برخی اوراق سررسید آنها فرا رسیده و باید تسویه شوند، اما متاسفانه در سررسید باز اوراق منتشر شده که این یک دور باطل است. برنامه دولت برای افزایش درآمدهای مالیاتی که 40 درصد پیش بینی شده باید شفاف شود تا دچار کسری بودجه نشویم، متاسفانه برخی از مصوبات جنبه اجرایی ندارند.

 

سعادتی: بودجه برنامه محور مدنظر دولت و مجلس باشد

مهدی سعادتی نیز در ادامه با اشاره به گزارش کمیسیون برنامه و بودجه گفت: شفافیت در نظام مالی و مالیاتی مطرح است، ما براساس بررسی های صورت گرفته تبصره 16 و 18 قانون بودجه 1401 علی رغم فرمایشات و دستورات رهبر معظم انقلاب اجرا نشده و تسهیلات آن اختصاص نیافته است. همچنین مسئله همسان سازی حقوق بازنشستگان از محل دارایی ها اجرا نشده است.

وی با اشاره به 40 تا 45 درصد فرار مالیاتی گفت: سامانه مودیان براساس قانون پایانه های فروشگاهی باید ایجاد شود، اما عملیاتی نشده، لذا فشار بر بازاریان و اصناف افزایش پیدا کرده است. در مجموع ما باید در مسیر تعیین و کنترل هزینه های اجرایی دولت، رفع ناترازی ها و داشتن استراتژی، بودجه برنامه محور را برای سال آینده مدنظر قرار دهیم.

 

نجم آبادی: ضرورت ارائه گزارش دقیق از دلایل عدم اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی

بهروز محبی نجم آبادی افزود: در سال 1401، 54 درصد از منابع بودجه عمومی از محل درآمدهای مالیاتی دولت است که بیشترین تحقق از منابع مالیاتی را به خود اختصاص داد، مالیات منبع پایداری است و هر چه اتکاء آن بیشتر شود، تحقق منابع و آرزوی صفر شدن کسری بودجه و کسری تراز عملیاتی به تحقق نزدیک خواهد شد.

نماینده مردم سبزوار، جغتای، جوین، خوشاب و داورزن در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: مالیات بر واحدهای مسکونی، باغ ویلاها و خودروهای شخصی گرانقیمت و واحدهای مسکونی خالی از سکنه متأسفانه کمترین عملکرد را دارد که ناشی از عدم اهتمام یا عملیاتی نبودن اجرای قانون است که باید گزارش دقیقی در این زمینه تهیه شود.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: موضوع فروش نفت شرایط خوبی دارد، دولت با تجربه سال 1401 و با یک رویکرد هدفمند یک میلیون و 400 هزار بشکه با قیمت 85 دلار و هر دلار با برآورد 23 هزار تومان تعیین کرده و پارامترهایی که در هم ضرب شدند، هر کدام کاهش پیدا کند، پارامتر دیگری می‌تواند ارتقاء یابد و نهایتاً بیش برآورد آن قابل جبران است.

وی تأکید کرد: متأسفانه بزرگترین مسئله این است که هر سال برای فروش یا مولدسازی دولت بدهکار یا ثروتمند تصمیم گرفته می‌شود و عملا اتفاقی نمی‌افتد که امیدواریم مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا در خصوص اجرای مولدسازی شفاف محقق شود تا دلنگرانی‌ها رفع شده و در یک فرآیند شفاف واگذاری صورت گیرد.

محبی نجم آبادی یادآور شد: عدم اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان موضوعی است که باید به دلایل آن پرداخت و حاکمیت باید مالیات و شیوه هزینه‌کرد آن را به اطلاع عموم برساند.

 

حاجی بابایی: 712 همت برای فروش دارایی های سرمایه ای مثل نفت و اموال برای 1402 پیش بینی شد

حمیدرضا حاجی بابائی اظهار داشت: امروز می خواهیم به موضوع درآمدها بپردازیم، چه درآمدهایی که در بخش مالیات ها و گمرک است چه مالیات های حاصل از واگذاری های سرمایه ای مثل فروش نفت و اموال و می خواهیم براساس آنچه که براساس لایحه دولت به مجلس ارائه شده مقایسه ای بین 1401 و 1402 داشته باشیم و از این مقایسه به این جمع بندی می رسیم که بودجه عمومی در سال 1402، 42 درصد افزایش پیدا کرده و این رقم غیرطبیعی نیست.

وی افزود: حدود 150 همت از تبصره 14 به سال 1402 منتقل شده و مصوبه ای نیز تحت عنوان ترمیم حقوق داشتیم که آن نیز اضافه شد و 20 درصد نیز افزایش حقوق ها است و 42 درصد افزایش بودجه طبیعی است، همچنین درآمدها در سال 1401، 698 همت بود و در سال 1402 به 978 همت افزایش می یابد و درآمدهای مالیاتی و گمرکی و از این قبیل 37 درصد رشد خواهد داشت.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به مباحث مطرح شده در خصوص واگذاری ها در بخش دارایی های سرمایه ای در روزهای اخیر، گفت: 519 همت در سال 1401 فروش مالی در نظر گرفته شد که 18 درصد تحقق پیدا کرد و برای سال 1402، 712 همت پیش بینی شده برای فروش دارایی های سرمایه ای مثل نفت و اموال که 37 درصد رشد را نشان می دهد و برای سال 1402، 107 همت فروش اموال پیش بینی شده است یعنی آنچه که در بودجه 1401، 26 همت بود به 107 همت افزایش پیدا کرده و نشان می دهد بودجه دولت و اصلاح ساختار بودجه دولت و آنچه که مقام معظم رهبری فرمودند که باید در ساختار بودجه فکر اساسی انجام داد یکی از مصادیقش این بحث است.

وی ادامه داد: حرف و حدیث ها در این زمینه فراوان وجود دارد اما آنچه که در این زمینه باید اتفاق بیافتد دولت چاره ای ندارد در سال 1402، 107 همت از اموال دولتی را به فروش برساند. همچنین در واگذاری اوراق نیز در سال 1402 شاهد 294 همت پیش بینی هستیم یعنی 66 همت افزایش و دلیل این است که دولت 185 همت برای اوراق پیش بینی کرده و مبلغی از آن را باید برای اوراقی قرار دهد که در گذشته فروخته شده و بدهکار است و باید پرداخت کند و در حقیقت دولت تنها 10 همت اوراق را برای سرمایه گذاری خود در اختیار دارد و حدود 400 همت اوراق در گذشته فروخته شده که در این دولت باید سالانه پرداخت شود و با این نگاه به بودجه به این جمع بندی می رسیم که در بودجه سال 1402 چند تغییر اساسی به وجود آمده است.

حاجی بابائی تصریح کرد: بحث تبصره 14 که بارها در خصوص آن بحث و گفت وگو شد و گفته شد 636 همت برای آن اختصاص داده شده است و در لایحه دولت 470 تا بود در لایحه 1402، به 810 همت رسیده است که 150 همت آن در بودجه عمومی دیده شده و مابقی آن در بودجه شرکت های دولتی پیش بینی شده است و آنچه که مهم و اساسی است و باید به آن توجه کنیم این است که در بودجه 1402 تبصره 18 و تبصره 16 که در بودجه 1401، 464 همت بود در بودجه 1402 به 200 همت تغییر پیدا کرد یعنی تبصره 16 با 200 همت و 105 همت نیز از تبصره 16 به تبصره 18 رفته برای اشتغال و این نشان می دهد که در سال 1402 دولت به دنبال کنترل تورم و نقدینگی است تا ضریب جینی را کاهش دهد.

نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس، تاکید کرد: تحقق بودجه به این معنا نیست که کسری ندارد اما کسری تعریف دارد یعنی شما اگر 150 همت از صندوق توسعه بردارید این در واقع کسری است، همچنین اگر اوراق فروخته شود در واقع کسری است و بحث از این است که منابع عمومی دولت چه از طریق صندوق چه از طریق اموال و فروش نفت تحقق پیدا می کند.

 

حسینی: تراز عملیاتی بودجه سال 1400 به طور نسبی نه به صورت مطلق افزایش پیدا نکرد

سیدشمس الدین حسینی پس از قرائت گزارش کمیسیون برنامه و بودجه گفت: به دلیل تأخیر 35 روزه در ارسال لایحه، یک سوم زمان رسیدگی را از دست داده‌ایم به همین دلیل از فشردگی از اعضای کمیسیون عذرخواهی می‌کنم. در جلسه قبل 15 درصد بودجه عمومی را تحلیل کردیم و امروز 50 درصد از منابع به مالیات‌ها و 35 درصد نیز به واگذاری دارایی‌های سرمایه‌گذاری اختصاص دارد که به آن می‌پردازیم لذا من بحثم را به همین دو مقوله منحصر می‌کنم.

نماینده مردم تنکابن، رامسر و عباس آباد در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اولین نکته آن که تحلیل رشد منابع بدون در نظر گرفتن تحلیل مصارف، تصویر ناقصی را به دست ما می‌دهد. نکته دوم آن که باید توجه داشته باشیم آنچه را که ما در بودجه تصمیم می‌گیریم بی‌تأثیر در بخش واقعی نیست بلکه موثر نیز است. من از آقای وزیر نفت انتظار دارم که گفتند رشد مصرف داخلی الحمدالله 130 درصد شده است را توضیح دهد چرا که معنای آن این است که صادرات ما کمتر شده و در آینده دچار کسری‌های پایدار می‌شویم در واقع حامل‌ها را در داخل با قیمت ارزان می‌فروشیم و با قیمت گران وارد می‌کنیم بنابراین نتیجه آن که بدانیم در آینده با کسری‌های واقعی در ترازها مواجه می‌شویم.

وی بیان کرد: در مجموع تراز عملیاتی بودجه سال 1400 به طور نسبی نه به صورت مطلق افزایش پیدا نکرد اما واقعیت امر این است که همچنان کسری وجود دارد و این یکی از مسائل و مشکلات ساختاری است که باید آن را حل کنیم.

حسینی افزود: در خصوص امکان تحقق این منابع دوستان صحبت کردند که من در مورد بخش درآمدهای مالیاتی باید بگویم؛ اجزای درآمدهای مالیاتی وضعیت متفاوتی دارد، این در حالی است که اکثر شما دوستان از چگونگی تحقق مالیات اشخاص حقوقی نگران هستید اگرچه با نرخ رشد منظور شده این نگرانی وارد است اما آقای دکتر منظور می‌داند مالیات بر شرکت‌ها در سال 1402 درواقع عملکرد مالیات سال 1401 است. اکنون 10 ماه از سال 1401 گذشته است پس به طور کلی می‌توان انتظار داشت که سازمان مالیاتی در برآورد این متغیر که در واقع مبتنی بر عملکرد شرکت‌ها در سال 1401 است تصویر روشن‌تری داشته باشد.

رئیس کمیسیون تلفیق بودجه سال 1402 در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: رویکردی که دولت اتخاذ کرده است این است که می‌گوید من حتی نرخ سود را از 25  درصد به 18 درصد که امسال نیز 20 درصد است کاهش می‌دهم، پس گویی آن که دولت محترم به دنبال آن است که نه از طریق فشار به پایه مالیاتی بلکه از طریق کوشش مالیاتی این مهم را دنبال کنند، ما این را به فال نیک می‌گیریم اما در برخی از بخش‌ها مانند مالیات بر ارزش افزوده که برمی‌گردد به عملیات متغیر در سال آینده، برآورد ما این است که این عدد می‌تواند افزایش پیدا کند چرا که مالیات بر ارزش افزوده متأثر از تورم، رشد مصرف و کوشش مالیاتی است. از نظر ما این پایه مالیاتی می‌تواند بیشتر نیز برآورد شود.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم اظهار کرد: بخش دیگری از مالیات‌ها، مالیات بر واردات است که البته به گمرک جمهوری اسلامی ایران مرتبط می‌شود اما نکته این است که رشدی که صورت گرفته از نظر ما رشد قابل قبولی است البته منوط بر اینکه سردرگمی که امسال در کمیته مربوط به تعیین نرخ تعرفه و تعیین نرخ ارز برای اجرا وجود داشت، برطرف شود یعنی اگر قرار باشد مانند سال جاری دچار سردرگمی باشیم و از نیمه دوم سال دوباره لایحه اصلاحی بیاوریم حتما با مشکل روبرو می‌شویم بنابراین این مورد باید در مجلس به کمک شما همکاران محترم تکلیف آن مشخص شود چرا که متغیر نرخ ارز بسیار مهم است.

وی عنوان کرد: هم در بحث مالیات بر واردات یا بر حقوق ورودی و هم در بحث درآمدهای حاصل از واگذاری نفت، مسئله نرخ ارز بسیار مهم است چرا که هر قدر این موضوع را واقعی‌تر برآورد کنیم به هدف نزدیک‌تر است.

حسینی در ادامه چند نکته نیز در رابطه با بودجه نفتی مطرح کرد و توضیح داد: در بودجه عمومی ما با نفت خام، میعانات و خالص صادرات سر و کار داریم؛ اگرچه دوستان مطرح کردند میزان صادرات اضافه دیده شده است و حتی قیمت نفت بالا دیده شده است اما نرخ ارز حتی از 28 هزار و 500 یا 23 تومان دیده شده است به عبارتی ما با در نظر گرفتن یک میلیون و 200 هزار بشکه به قیمت 75 دلار و نرخ ETS این عدد محقق می‌شود اما نگرانی‌هایی وجود دارد مثلا ما یک رقم داریم تحت عنوان خالص صادرات گاز اما با این روند مصرف گاز، ما از صادرکننده گاز تبدیل به واردکننده این محصول می‌شویم، یعنی نه تنها کمکی به هدفمندی نمی‌‌کنیم بلکه باید از بودجه عمومی نیز به هدفمندی اضافه کنیم، لذا باید به این مهم توجه کرد.

رئیس کمیسیون تلفیق بودجه سال 1402 در مجلس شورای اسلامی در خصوص فروش اموال نیز توضیح داد: در فروش اموال 230 درصد رشد داشته‌ایم اما با روش‌های موجود محقق نمی‌شود البته باید بگویم خوشبختانه امسال دولت به جای 20 درصد واریزی به صندوق ملی 40 درصد واریزی داشته است بنابراین این امکان است اما باید بگویم ما اگرچه در سرجمع دغدغه چندانی نداریم اما در تک تک این موارد پستی و بلندی‌هایی داریم که باید اصلاح شود.

 

تراز عملیاتی در آینده صفر می شود

رحیم ممبینی دستیار ویژه رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور درباره این گزارش گفت: آمال همه مکاتب اقتصادی تحقق رشد اقتصادی است و تحقق رشد اقتصادی نیز در گرو سرمایه گذاری است. تمام تلاش سازمان در این راستاست که منابع عمومی کشور به سمت سرمایه گذاری سوق یابد.

وی تراز عملیاتی منفی را چالش مهم در ساختار بودجه دانست و افزود: با برنامه ریزی های انجام گرفته تلاش می شود تراز عملیاتی در آینده صفر شود و یا حتی به سمت مثبت گرایش پیدا کند.

ممبینی تصریح کرد: نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی در کشور ما 7 درصد است، در صورتی که این عدد در کشورهای همسایه حدود 20 درصد است، این درحالی است که این کشورها حتی ظرفیت های ما را هم در اختیار ندارند، حتی در برخی کشورهای اسکاندیناوی که بیش از ما فروش و صادرات نفت دارند نیز این نسبت 30 درصد است، بنابراین این موضوع باید حل و تحقق مالیات در بستر عدالت اجتماعی و عدالت اقتصادی محقق شود.

دستیار ویژه رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور با بیان اینکه فروش سرمایه ها به ویژه نفت باید به سمت سرمایه گذاری روند، تصریح کرد: در حوزه مشاغل در مالیات با آسیب هایی روبرو هستیم و این آسیب ها به عنوان شاخص در نرخ موثر مالیاتی تبلور پیدا کرده است. نرخ موثر مالیاتی مشاغل باید حداقل 20 درصد باشد، در حالی که این عدد اکنون کمتر از 2 درصد است.

وی با تاکید بر جلوگیری از فرارهای مالیاتی به موضوع مدیریت مالی اشاره کرد و ادامه داد: باید این موضوع در کشور تحقق و تعالی یابد، سازمان برنامه و بودجه اقداماتی در این جهت انجام داده است.

ممبینی با بیان اینکه در سال 1400 پیش از دولت سیزدهم حدود 45 هزار میلیارد تومان تنخواه از بانک مرکزی گرفته شده بود، افزود: در سال 1401 ما از تنخواه بانک مرکزی استفاده نکردیم و تمام تلاش خون را به کار می بریم که فشاری به بانک مرکزی وارد نشود، زیرا معتقدیم هر فشاری که متوجه بانک مرکزی شود، متوجه آحاد مردم می شود.

دستیار ویژه رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور بیان کرد: پاداش پایان خدمت کارکنان دولت به صورت نقدی پرداخت شده و برای نیروهای مسلح نیز مقرر است با حواله های نفت این موضوع محقق شود. همچنین حدود 27 همت برای رتبه بندی معلمان، منابعی برای تعرفه پرستاری، ترمیم حقوق و پروژه های عمرانی در نظر گرفته شده است.

وی درباره اقدامات انجام گرفته برای جلب اعتماد مردم به بازارهای مالی گفت: تلاش شده که اصل و سود اوراق مالی منتشره را پرداخت کنیم و ان شالله با اقداماتی که در راستای مولدسازی دارایی ها دولت صورت گرفته و اقدامات خوبی که در شرف انجام است، سرمایه گذاری ها افزایش یابد.

ممبینی درباره بودجه 1402 ادامه داد: تمام تلاش سازمان برنامه و بودجه این بوده که منابع بودجه واقعی و شفاف و مصارف واقعی برآورد شود تا در سال 1402 با کسری روبرو نشویم؛ بیش از 95 درصد منابع در بودجه 1401 محقق می شود. در آمدهای مالیاتی قطعاً به 100 درصد می رسد.

 

نوروزی: استان های شمالی با مشکل تامین انرژی مواجهند

رحمت الله نوروزی در تذکری اظهار داشت: گزارش کمیسیون های برنامه و بودجه و تلفیق را شنیدیم و دولت نیز به صورت کلی مباحثی را مطرح کرد، اما این موضوعات مسئله ای را حل نمی کند.

وی افزود: استان های شمالی کشور با مشکل تامین انرژی مواجهند و ما برای تامین گاز و برق در این استان ها به ویژه برای صنایع استان گلستان دچار مسئله هستیم و شاهد قطع برق صنایع در گلستان به مدت یک هفته بوده ایم و لازم است مسئولان مناقشات انرژی با کشورهای همسایه از جمله ترکمنستان را حل کنند.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم خاطرنشان کرد: ما نمایندگان باید پاسخگوی سرمایه گذاران در استان های شمالی باشیم و هیچ پاسخی برای آنها نداریم و مشکلات زیادی برای بخش اشتغال ایجاد شده و تقاضا داریم در بخش انرژی، دولت پاسخگو باشد و به گزارشات صوری اکتفا نشود.

 

جواد نیک بین در جلسه علنی امروز (سه‌شنبه 11 بهمن ماه) مجلس شورای اسلامی در اخطار و تذکری با استناد به اصل (3) قانون اساسی و ماده (2) آیین‌نامه داخلی مجلس گفت: از مسیر مولدسازی باید ملک جدید و احسن متولد شود و شغل جدید اتقن نه سقط و اتلاف و افساد آن، بنابراین این مسیری که سران قوا در پیش گرفته‌اند راه سقط است نه تولد. لذا هیأت رئیسه نگذارد سران قوا قدرت قانون‌گذاری را از مجلس بگیرند.

نماینده مردم کاشمر و بردسکن و خلیل آباد، کوهسرخ در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ما با فروش اموال مازاد موافقیم چرا که قانون و مصوبه مجلس است اما اینکه این مهم در یک هیأت خاصی با مصونیت قضایی باشد، این عین فساد است. برای فروش اموال قانون بگذارید و به صورت شفاف بگوییم هر ملک که می خواهد فروخته شود در همان محل ملک، مدت یک ماه یا دو ماه بنر زده شود. کاربری و تراکم و امثالهم مشخص شود. شفاف به مردم بیان شود و در یک رسانه خاص و مشهور و از پیش تعیین شده برای همه مردم اعلام عمومی شود و بعد مزایده اعلام شود نه آن که در یک رسانه غیرمشهور و غیرمرتبط با درج یک آگهی کوچک یک ملک چند میلیاردی به چند میلیون تومان فروخته شود. به همین دلیل گاهی فکر می‌کنند این مزایده‌ها در واقع یک نوع مناقصه است.

وی با بیان مثالی بیان کرد: اگر به زمین‌های دریاکنار مراجعه کنید و بررسی کنید این زمین‌ها با چه نوع و فرمولی به مزایده گذاشته شد، به چه کسانی داده شد و با چه شرایطی فروخته شد، هر چند در این زمینه قانون وجود دارد و نیاز است که قانون را انجام دهیم. ایجاد یک هیأت 7 نفره با شرایط خاص که مصونیت قضایی نیز داشته باشد، مخالف بند (10) اصل سوم قانون اساسی است چرا که تشکیلات غیرضرور در کشور ایجاد شده است لذا خواهش می‌کنم اگر سران قوا هم می خواهند کاری انجام دهند برای حوزه خودرو تصمیم‌گیری کنند.

نیک بین با بیان مثالی افزود: به عنوان مثال سران قوا اعلام کنند؛ از فردا 100 هزار خودرو وارد کنیم، چرا که هیچ ارزی هم خارج نمی شود و بگویند هر کسی می‌خواهد خودرو وارد کند ارز خود را از بیرون تأمین کند و این مسئله امنیت روحی و روانی برای کشور ایجاد می‌کند و کاهش مصرف بنزین، کاهش آلودگی و ... را به دنبال دارد البته باید شرط نیز بگذارند که در صورت وارد کردن خودرو، از محل فروش خودرو فقط باید در حوزه اشتغال سرمایه‌گذاری کنید، بنابراین سران قوا باید چنین مسائلی را به تصویب برسانند.

عضوکمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی مطرح کرد: سران قوا قدرت قانونگذاری ندارند چرا که اگر قدرت قانونگذاری از مجلس گرفته شود باید فاتحه مجلس را خواند لذا خواهش می‌کنم هیأت رئیسه مجلس شأن و جایگاه مجلس را حفظ کند./

پایان پیام