خانه ملت- آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی برای تصویب قوانین مسیر مشخصی را تعیین کرده است تا بر اساس آن طرح ها و لوایح در قوه مقننه ابتدا بررسی و در صورت متقن بودن به تصویب برسد، پس از آن مراحل تایید در شورای نگهبان را طی خواهد کرد.

همان طور که اشاره شد طرح ها و لوایح برای بررسی به مجلس ارجاع می شود، طرح را نمایندگان و لایحه را دولت تهیه می کند که به  دو صورت فوری یا عادی بررسی می شود. در آیین نامه داخلی مجلس  در 8 ماده به قانونگذاری با قید فوریت، پرداخته است و  یک فوریتی، دو فوریتی و سه فوریت را تشریح می کند.

در مجلس اصل رسیدگی به طرح ها و لوایح عادی است مگر ارائه کننده براساس ضرورت فوریت رسیدگی به آن را درخواست کرده باشد؛ تصویب فوریت طرح‌ها و لوایح براساس نیاز جامعه طبقه بندی می شود اگر موارد مطروحه نیاز فوری جامعه باشد با قید یک فوریت به آن ورود می شود اگر برای جلوگیری از وقوع خسارت احتمالی و فوت فرصت باشد با قید دو فوریت مورد بررسی قرار می گیرد و در آخر اگر حالت کاملاً اضطراری و حیاتی و برای مقابله سریع با خسارت حتمی باشد، درخواست بررسی سه فوریت از سوی نمایندگان یا دولت ارائه می شود.

یک فوریتی ها چطور بررسی می شود؟

روند قانونگذاری با قید یک فوریتی اینگونه است کمیسیون اصلی و فرعی خارج از نوبت به طرح و لایحه مذکور ورود می کنند و باید 48 ساعت قبل از طرح در صحن علنی گزارش خود را چاپ و در اختیار نمایندگان قرار دهند.

نحوه رسیدگی به طرح‌ها و لوایح دو فوریتی

در قانونگذاری با قید دو فوریت "زمان" نقش مهمی ایفا می کند، باید حداکثر 4 ساعت پس از تصویب فوریت لایحه یا طرح چاپ و در اختیار اعضای کمیسیون مربوطه قرار گیرد و نمایندگان کمتر از 20 ساعت پیشنهادات خود را ارائه کنند و اعضای کمیسیون باید ظرف 3 روز کاری گزارش خود را به هیات رئیسه برسانند تا در دستورکار صحن قرار گیرد و حتی اگر کمیسیون در بازه زمانی مشخص شده گزارش خود را نرساند، روند بررسی در صحن کلید می خورد.

طرح‌ها و لوایح سه فوریتی؛ برای مقابله سریع با خسارت حتمی

اما ساز و کار رسیدگی به طرح و لوایح سه فوریتی که برای مقابله سریع با خسارت حتمی پیش بینی شده اینگونه است که پس از تصویب فوریت، بلافاصله کلیات به رای گذاشته می شود و در همان جلسه نسب به بررسی و تصویب مواد رأی گیری می ‏شود و نمایندگان باید پیش از ورود به جزییات پیشنهادات خود را ارائه کنند.

پیش بینی سلب فوریت

آیین نامه داخلی مجلس برای سلب فوریت نیز راه کاری در نظر گرفته است و می گوید با تقاضای دولت یا پانزده نفر از نمایندگان و تصویب مجلس قبل از ورود به جزییات می توان از آن سلب فوریت کرد و این سلب می تواند مطلق باشد یا فوریت به درجه پایین تر تنزل پیدا کند که باید بدانیم که تنها بار می توان از سلب فوریت استفاده کرد./

پایان پیام